Roosmarijn Reijnoudt -  9 sep 2009 09:52 - Gewijzigd: 9 sep 2009 09:52

Misselijk van een autoritje

Waarom wordt iemand misselijk als hij of zij in de auto zit te lezen?

De een vindt tien uur rijden naar het zonnige zuiden geen probleem, een goed boek erbij en de tijd vliegt. Voor de ander is het een zware opgaaf. Urenlang strak vooruitkijken lijkt de enige manier om de reis tot een goed einde te brengen.

Van een autoritje kun je behoorlijk misselijk worden. Vaak gebeurt dat als je aan het lezen bent – je kijkt niet op de weg en bent verdiept in het boek. De ogen geven aan de hersenen door dat je stilzit, maar het evenwichtsorgaan vertelt aan de hersenen dat je voortdurend –van de linker naar de rechter rijbaan, op de rotonde, door de bocht– in beweging bent. Dat zorgt ervoor dat je bovenkamer in de war raakt.

Datzelfde gebeurt in een vliegtuig of op een boot; je ogen geven door dat je stilzit in die grote luchtbus of in een hut op bed ligt, maar je evenwichtsorgaan meldt lichte turbulentie of zware golven.

Het evenwichtsorgaan zit in het binnenoor en is niet groter dan een erwt. Het orgaan bestaat uit twee delen: drie kanalen met de vorm van een halve cirkel en de otholieten, dat zijn haartjes met aan de uiteinden steentjes.

Elk van de kanalen is gespecialiseerd in een beweging: knikken, draaien en kantelen. In ieder kanaal zitten vloeistof en een klepje. Als je beweegt, loopt de vloeistof en gaat het klepje open. Dit signaal wordt aan je hersenen doorgegeven.

De otholieten zitten dicht bij de kanalen. Door de zwaartekracht worden de steentjes naar beneden getrokken. In elk evenwichtsorgaan zitten twee otholieten, één voor de verticale en één voor de horizontale beweging. Afhankelijk van waar de haartjes naartoe getrokken worden, geven de otholieten een seintje aan de hersenen.

Een apart broertje van wagenziekte is ruimteziekte. Sommige astronauten hebben daar behoorlijk last van: eenvoudig omdat ze in de ruimte geen zwaartekracht merken, maar hun ogen wel onder en boven waarnemen.

Waarom de ene persoon wel en de andere totaal geen last van deze bewegingsziekte heeft, is onduidelijk.

De beste remedie is dus: altijd zorgen vooraan te zitten en nooit van de weg af kijken. En in het algemeen geldt: iemand met een volle maag is minder snel misselijk. Goed gevuld op pad gaan is dus wel zo handig.

Heb jij ook een vraag? Mail naar achterkrant@refdag.nl