Corine Bruggink - 24 jul 2009 15:50 - Gewijzigd: 24 jul 2009 15:50

Veiligheid voor alles

ECK EN WIEL – Een 14-jarige jongen bekneld in een machine. Verongelukt tijdens zijn vakantiewerk. Bij arbeidsinspecteur Flip Witjes staat het schokkende beeld op zijn netvlies gegrift. Hij doet er alles aan om dergelijke ongelukken van jongeren te voorkomen. „Veiligheid gaat voor alles.”

Witjes bij een fruitteeltbedrijf.

TomTom instellen, auto starten en gaan. Het is de vanzelfsprekende volgorde waarmee de werkdag voor inspecteur Witjes begint. Hij doorkruist met regelmaat heel de Betuwe. „Opletten dat jongeren veilig en gezond werken”, vat de goedgehumeurde inspecteur zijn baan samen.

In de Betuwe is het plukseizoen in volle gang. Vakantiewerkers zijn volop bezig in de fruitteelt. „Het kan zijn dat ik onheus bejegend wordt”, bereidt Witjes voor. „We komen uiteraard onaangekondigd. En niet alle bedrijven ontvangen ons met open armen.”

Bij bessenteler Van Eck in het dorpje Eck en Wiel wordt Witjes inderdaad een tikkeltje argwanend begroet. Gewapend met zijn notitieblok verkent hij het terrein. De rijk gevulde rodebessenstruiken verspreiden een frisse geur. Tientallen jongeren duwen trolleys door de looppaden. Met warme gezichten leveren ze volle kratjes aan. „Hoe zwaar weegt dat krat?” wijst Witjes. Bijna 8 kilo, geeft de ouderwetse stalen weegschaal aan. „Prima, keurig onder de limiet van 10”, knikt Witjes goedkeurend.

Kritisch neemt hij de zwoegende vakantiewerkers op. „De fysieke belasting is in orde; ze hoeven niet veel te bukken. Jammer dat ze per krat uitbetaald worden. Dat zien we liever per uur. Op die manier wordt extra werkstress voorkomen.”

Schokkend
Tevreden zet Witjes zijn inspectieronde voort. „Telers houden zich steeds beter aan de regels”, constateert hij. „Veiligheid is van levensbelang. Dat moet bij bedrijven en jongeren tussen de oren zitten.” De praktijk laat echter soms nog te wensen over. „Laatst haalde ik nog een 10-jarig ventje van een heftruck. Jongeren mogen absoluut niet in de buurt van machines werken”, benadrukt Witjes. „Eén verkeerde beweging en het drama is compleet.”

Inspecteur Flip Witjes.

Witjes –bijna dertig jaar actief als arbeidsinspecteur– is inmiddels bij een „behoorlijk aantal” dodelijke ongevallen ingeschakeld voor onderzoek naar de oorzaak. Het is een bizar onderdeel van zijn werk. „De aanblik van een jongere die bekneld zit in een machine is en blijft schokkend”, knikt Witjes. „Dat went nooit.”

Het trieste ongeval met een 14-jarige jongen uit Bemmel eind vorige maand ligt nog vers in zijn geheugen. Tijdens zijn vakantiewerk op een glastuinbouwbedrijf kwam de jongen onder een zware container terecht, die hoorde bij een oppotmachine. „Je kunt je voorstellen wat voor enorme impact zo’n ongeluk heeft.”

„Of die jonge Polen”, herinnert Witjes zich. „Ze dachten even een paar appels uit een ulocel te pakken om mee te geven aan visite. In zo’n cel wordt het rijpingsproces van fruit vertraagd; het zuurstofpeil wordt teruggebracht tot 1,5 procent. Eén ademteug en je valt bewusteloos neer. Na twee minuten leef je niet meer. De inspectieluiken horen daarom vergrendeld te zijn. In dit geval dus niet. Beide jongens dood. Ongelooflijk.”