L. Vogelaar - 24 jul 2009 13:30 - Gewijzigd: 24 jul 2009 13:30

Betonnen kolos in het bos

SCHAARSBERGEN – Twee bommen waren niet in staat om de grootste Duitse bunker in Nederland op te blazen. Nu maakt het Nationaal Archief dankbaar gebruik van de kolos in het bos. „Als mensen hier het pad afkomen, zie ik vaak hun mond openzakken.”

Bunker Diogenes.

Een brede laan leidt naar park De Hoge Veluwe. Net even verder dringt een veel smaller pad het bos in. Het betonweggetje daalt af in een metersdiepe kuil. Daar doemt opeens een grauwgrijs gevaarte op. Ooit een zenuwcentrum van de Duitse militaire macht, nu een vredig archiefdepot. „Ze noemen dit het lelijkste monument van Nederland.” Maar daar is beheerder J. Combé het niet mee eens.

De bunker is 60 meter lang, 40 breed, 16 hoog. Muren en dak zijn 3 meter dik. Al met al is er 65.000 kubieke meter beton in verwerkt. Alle toegangen konden met zware stalen deuren worden afgesloten. De enorme hoeveelheden materiaal werden tijdens de bouw aangevoerd via het spoorlijntje dat de Duitsers tussen Wolfheze en vliegveld Deelen hadden aangelegd en dat een aftakking naar de bouwplaats had. „Er zijn geruchten dat hier tijdens de bouw iemand in het beton gevallen en ingemetseld is, maar dat is niet bewezen”, zegt Combé. „Ik zeg altijd: Blijf fantaseren, dan blijft het leuk.”

Het gevaarte werd gebouwd als radarpost. Vanuit deze kuil in het bos regelden de Duitsers een deel van hun vliegverkeer. Het gebouw droeg de codenaam Diogenes. De grond waarop de bunkerbouw in augustus 1942 begon, was onttrokken aan De Hoge Veluwe. Omstreeks juli 1943 was de bouw gereed en een maand of twee later was ook de inrichting van de bunker klaar.

Lees het hele artikel op refdag.nl.