Bas van Dijk - 13 jul 2009 08:01 - Gewijzigd: 13 jul 2009 08:01

Geveld door Q-koorts

De meeste mensen zegt Q-koorts niet zoveel. Dat gold ook voor Martijn Smits (17) uit Nistelrode. Tot-ie het zelf kreeg, begin dit jaar.

In februari loopt Martijn –student civiele techniek in Arnhem– een flinke griep op. „Ik ging er tenminste vanuit dat het een griep was. Veertig graden koorts, overal pijn in m’n lichaam, je kent dat wel. Echt een wintergriep.”

Om het zekere voor het onzekere te nemen gaat hij toch maar naar de dokter. Die adviseert hem goed uit te zieken en schrijft een antibioticakuur voor.

„De koorts verdween, maar ik voelde me niet beter. ’s Nachts wist ik niet hoe ik moest liggen. Alles voelde stijf en pijnlijk. Overdag was ik hondsmoe. De eerste paar uurtjes van de dag gingen nog wel, maar de laatste lesuren moest ik me erdoorheen slepen.”

Het gaat van kwaad tot erger met Martijn. Bij het opstaan ’s morgens heeft hij knallende hoofdpijn en kan hij zich niet normaal bewegen. „Als ik ’s zaterdags tussen de middag thuiskwam van m’n bijbaantje, vakken vullen in de supermarkt, viel ik op de bank als een blok in slaap. Van moeheid.”

Levend skelet

Martijns moeder maakt zich zorgen. „Ze had al weleens gezegd dat ik naar de dokter moest gaan, maar ja, ik ben niet zo’n type dat gelijk naar de dokter rent. Tot ik een keer hier in de kamer opstond en me vast moest grijpen om niet te vallen. Ik zag eruit als een levend skelet. Ik was afgevallen en had bolle ogen gekregen. „En nu ga je naar de dokter”, zei ze.”

De dokter denkt direct aan Q-koorts als Martijn zijn klachten van de laatste twee maanden opsomt. Bloedonderzoek bevestigt dat bange vermoeden. Na ruim twee maanden blijkt de griep geen griep, maar een uiterst vervelende ziekte te zijn.

Vrienden

Martijn vindt het enerzijds wel een opluchting dat hij eindelijk weet wat hem mankeert. „Het gerucht ging al dat ik aan de drugs was. Nu kon ik zeggen wat het wél was. Anderzijds ben ik er achter gekomen wie m’n echte vrienden zijn. Onvoorstelbaar hoe makkelijk mensen je laten vallen. De ziekte is niet besmettelijk, maar ze doen alsof je gevaarlijk bent geworden.”

Van studie is even helemaal geen sprake meer. „Daar kwam niet veel van terecht. Gelukkig mag ik dit jaar overdoen. De school gaat er heel coulant mee om.”

Martijn is er nog lang niet. „Ik heb nu één of twee dagen in de week dat ik me redelijk voel. Maar het gaat zo langzaam. Volgens de dokter ben ik er minimaal een jaar mee zoet. En ik moet nog afwachten wat de schade is. Ik heb vlekken op m’n lever, die kunnen wijzen op blijvende beschadiging. In september wordt er een echo van de hartspier gemaakt. Die kan ontstoken raken bij deze ziekte. Dan ben je helemaal nog niet klaar.”

Mogelijk heeft Martijn de Q-koorts opgelopen bij een kinderboerderij. „Dat vermoed ik tenminste. Ik liep daar elke dag langs als ik naar school ging, in de tijd dat er gelammerd werd, dé risicotijd voor Q-koorts. Maar het is nooit met zekerheid vast te stellen.”

Natuurlijk is de lichamelijke ellende die Q-koorts met zich meebrengt lastig, vindt Martijn. „En vooral dat het zo lang duurt. Je moet leven als een ouwe sok. Dat is niks voor mij. Maar het meest hebben de mensen me nog verrast. Dat ze je laten vallen om een ziekte, is een gevolg van Q-koorts dat ik niet had verwacht.”

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Q-koorts

- blijkt gevaarlijker dan gedacht; dit jaar raakten 1133 Nederlanders ermee besmet, 3 overleden er aan. Ter vergelijk: er raakten 54 mensen in Nederland besmet met de Mexicaanse griep, niemand van hen overleed daaraan.

- komt van de bacterie Coxiella burnetii.

- is overdraagbaar van dier (met name geiten) op mens, niet van mens op mens.

- geeft bij zo’n 20 procent van de patiënten milde, griepachtige verschijnselen, zoals koorts, spierpijn, hoofdpijn en vermoeidheid.

- maakt 20 procent van de patiënten ernstig ziek door longontsteking of leverontsteking.

- blijft in een belangrijk deel van de besmettingen onopgemerkt.

- komt meestal door inademing in het menselijk lichaam terecht.