Geplaatst:29 dec 2008 09:24 - Gewijzigd: 29 dec 2008 09:24

COLUMN SEBASTIAN: Verlegenheid

Het aftellen is begonnen. Nog enkele dagen en het jaar onzes Heeren 2008 -wat zeggen we veel met die paar woorden- wordt toegevoegd aan het almaar dikker wordende geschiedenisboek. Het telt inmiddels al meer dan 6000 pagina’s. Geen mens weet hoeveel bladzijden we nog te gaan hebben. Eén ding is zeker: het grote boek raakt een keer vol. Op dat moment is het oud en nieuw. Voor de laatste keer.

Bijzondere dagen zijn het, die laatste paar van het jaar. Ze zijn met geen enkele andere week op de kalender te vergelijken. Ze roepen een onbestemd gevoel op. Na de drukte rond Kerst valt er een opvallende stilte. Of nee, geen stilte, want mensen zijn o zo bedrijvig, die laatste paar dagen van december. Beter gezegd: een bijzonder soort collectieve verlegenheid maakt zich van ons mensen meester.

We strooien, zowel mondeling als schriftelijk, met goede wensen voor de onbekende toekomst, maar eigenlijk weten we met die laatste paar dagen van het oude jaar niet goed raad. Natuurlijk, we blikken terug. Persoonlijk, maar ook samen met anderen: in het gezin, op het werk, in de kerk. Dat hoort bij het naderend einde.

We laten de maanden, weken, dagen en uren in vogelvlucht passeren. Menigeen constateert na die confronterende bezigheid teleurgesteld dat de balans voor hem of haar negatief eindigt. Meer minnen dan plussen. Meer tegenvallers dan meevallers. Niet iets om van de daken te schreeuwen. Eerder om onzeker van te worden, ook al weten we dat de zegeningen het afgelopen jaar weer ontelbaar vele waren.

Die laatste paar dagen van het jaar blikken we niet alleen terug, we kijken ook vooruit, onverbeterlijke optimisten die we zijn. Een nieuw jaar staat voor de deur. Het ligt als een onbeschreven blad papier, als een leeg schrift voor ons. Nieuwe ronde, nieuwe kansen, zeggen we dan.

’t Is allemaal waar, maar ook nu -als we eerlijk zijn- kruipt er een gevoel van onzekerheid omhoog. Misschien zelfs van angst. Hoelang zal het duren voordat de eerste inktvlek ons lege blad, ons nieuwe schrift onuitwisbaar ontsiert? Dat moment komt, dat is zeker.

We blikken terug, we kijken vooruit, en we maken de dagen na Kerst ook graag schoon schip, voordat het oude jaar voorgoed verglijdt in de oceaan van de tijd. Dat schoon schip maken lijkt een soort algemeen menselijke behoefte. We móéten nog zo veel, die laatste week; vooral van onszelf.

Toch maar de klus in het huis aanpakken die je al tijden aangrijnst. Toch maar het bezoekje afleggen dat je maanden geleden hebt beloofd. Toch maar je kamer opruimen, terwijl je weet dat het na Nieuwjaar waarschijnlijk weer net zo’n rommel wordt. Maar het feit dat je iets, wat je je allang hebt voorgenomen, nog voor de magische grens van de jaarwisseling kunt realiseren, geeft een goed gevoel. Dus steken we de handen uit de mouwen en proberen we met een schone lei het nieuwe jaar te beginnen.

Een schone lei. Wie lukt dat? Mij niet. Ik schuif al weken een artikel voor me uit. Ik moet het nodig schrijven, maar het is er, ondanks meerdere serieuze pogingen, nog steeds niet van gekomen. Er resteren nog twee dagen, maar ik vrees dat ik deze klus als een erfenis uit 2008 mee zal moeten nemen naar 2009. Dus geen schone lei. Vorige jaarwisseling ook al niet, als ik me goed herinneren.

Sebastian