Geplaatst:19 nov 2008 17:09 - Gewijzigd: 20 nov 2008 10:55

Esther voor een jaar in Israël

APELDOORN - Na je middelbare school een jaar vrijwilligerswerk doen, reizen of werken in het buitenland. Er zijn veel scholieren die dat wel zien zitten. Esther van de Beek woont een jaar in Jeruzalem. De eerste drie maanden werkt ze in kinderziekenhuis Alyn Hospital.

Vandaag start ze een tweewekelijkse column over haar leven in Israël. Hieronder lees je de eerste aflevering: Talen.

Daarom noemde men haar naam Babel; want aldaar verwarde de HEERE de spraak der ganse aarde, en van daar verstrooide hen de HEERE over de ganse aarde.

In Israel zijn mensen vergaderd uit alle plaatsen op aarde. Joden uit de VS, Europa, Rusland, Ethiopië. Vluchtelingen uit Vietnam. Arbeiders uit de Aziatische landen. Arabieren. En natuurlijk de gigantische stroom vrijwilligers. Sommigen van hen vinden een levenspartner hier en blijven in Israël hangen.

Dit heeft tot gevolg dat alle culturen, gewoonten en vooral talen hier bij elkaar op één plek zijn. Speciaal in Jeruzalem is dat zo. Als je op straat loopt, hoor je gegarandeerd vijf verschillende talen. Hebreeuws natuurlijk, Arabisch, Russisch, Engels en een taal naar keuze.

Mensen die in Israel leven, zijn gewend van de ene naar de andere taal te switchen. Ik zeg goedemorgen in het Hebreeuws, praat over koetjes en kalfjes in het Nederlands met een collega, schrijf een Duitse email aan een voormalige vrijwilliger en tussendoor is Engels heel belangrijk voor alle mensen die niet goed in Hebreeuws zijn.

Soms is het lastig, om zo te moeten overschakelen. Als ik m’n familie bel, zeg ik de kleine woordjes als ’maar’ en ’dan’ in het Engels. Die enkele keer dat ik Frans probeer te praten, wil ik het in het Hebreeuws zeggen. Dit komt door het vreemde feit dat Hebreeuws nogal op Frans lijkt. (Voor de ingewijden onder ons: ”zè” in het Hebreeuws, heeft dezelfde functie als ”c’est” in het Frans, en klinkt ook nog eens hetzelfde.)

Vaak zit ik te luisteren naar conversaties in het Hebreeuws waar ik niets van begrijp. Ik heb geleerd om de te begrijpen wat mensen zeggen door naar de gebaren te kijken en naar de stembuigingen te luisteren. Doordat ik een zeer kleine Hebreeuwse vocabulaire tot mijn beschikking heb, lukt het zo nu en dan om het gesprek enigszins te volgen. Eigenlijk is het heel bijzonder dat iedereen Hebreeuws spreekt op mijn werk. Van de zes verpleegkundigen is er maar één in Israël geboren. De anderen komen uit Duitsland, Nederland, Engeland, Rusland en de Verenigde Staten. Toch spreken ze Hebreeuws met elkaar.

Je zou kunnen zeggen dat taal datgene is dat de mensen hier scheidt en samenbrengt. Enerzijds kan je, als je het accent hoort, zeggen waar iemand oorspronkelijk vandaan komt; welke cultuur die persoon dus heeft en soms zelfs welke plek op de maatschappelijke ladder hij inneemt. Anderzijds is de taal hier iets gemeenschappelijks en tegelijk iets unieks; het bestaat in de huidige vorm nog maar 100 jaar.

In Israël zijn mensen vergaderd uit alle plaatsen op de aarde. En wonder boven wonder zijn ze erin geslaagd een zekere eenheid te scheppen door een taal. Vaak spreekt de tweede generatie de oorspronkelijke taal van de ouders al niet meer. Het is eigenlijk een beetje alsof het omgekeerde plaatsvindt als bij de spraakverwarring in Babel.

De mensen die hier komen wonen zijn namelijk echt gemotiveerd om de taal te leren. Je moet ook wel, als je een baan wilt krijgen en wilt communiceren met je medelanders. Omdat zoveel mensen een accent hebben, is het echter niet zo erg als je Hebreeuws niet zo goed is, je bent geen uitzondering.