Yordredactie - 20 sep 2008 09:25 - Gewijzigd: 20 sep 2008 09:25

Geen glanzende scooter voor jonge Amerikaan

APELDOORN - Je zult maar in een mooi vrijstaand huis wonen, en je kunt je hypotheek niet meer betalen. Je moet je huis uit, de belangrijkste spullen neem je mee in de caravan en zo probeer je te overleven. Het is realiteit in Amerika, als gevolg van de kredietcrisis. Maar wat is dat, een kredietcrisis?

In Amerika, waar de crisis begon, zijn de gevolgen al veel groter. Duizenden Amerikanen leen in woonwagens, caravans of zelfs auto’s.

De bank leent normaal gesproken geld uit, zodat de klanten grote aankopen kunnen doen. Maar als banken te veel geld uitlenen en de klanten kunnen het niet meer terugbetalen, lijdt de bank verlies. Het verlies kan zo groot worden, dat een bank failliet gaat. In dat geval spreken we van een kredietcrisis.

De rode cijfers geven aan dat aandelen verlies opleveren.

Deze week gingen verschillende banken in Amerika failliet. Ook banken in andere landen hebben grote problemen. De verwachting is dat tientallen banken wereldwijd over de kop zullen gaan. De Nederlandse bank NIBC heeft in het voorjaar veel geld moeten lenen van de overkoepelende Europese Centrale Bank om het hoofd boven water te houden.

Overmoedig
Grote banken hebben veel geld nodig en geven daarom aandelen uit: een stukje van het bedrijf dat je kunt kopen op de beurs. Banken lenen zo een groot kapitaal bij elkaar en kunnen grote uitgaven doen. Aandelenkopers - vaak ook weer banken of verzekeringsbedrijven - beloven dat ze het geld een bepaalde periode niet terug zullen vragen. Als beloning krijgen ze rente over het bedrag. Zo krijgen beurshandelaren wat winst en ook de bank kan veel winst maken.

Geen plekje meer op het kantoor.

Maar banken werden overmoedig en wilden steeds meer winst maken. Ze bedachten allerlei leningen - bijvoorbeeld een hypotheek voor een huis - die het eerste jaar aantrekkelijk zijn. Ná dat jaar moet er veel terugbetaald worden. Dat lukte veel mensen niet. Daarom werden zij uit hun huis gezet. Het huis werd door de bank verkocht met winst en de bewoners moesten maar zien waar ze terecht kwamen.

Oude sok
En toen zakten de huizenprijzen… Banken moesten huizen verkopen met schuld, en konden de klap niet opvangen.

Dat veroorzaakte een domino-effect. Banken verloren in elkaar het vertrouwen. Ze wilden elkaar geen leningen meer verstrekken, want misschien kregen ze het geleende geld niet meer terug. Deze vertrouwensbreuk duurt nog tot op de dag van vandaag.

Een beursmedewerker ziet in dat de crisis groot is.

Daarom maar al het geld van de bank halen en in een oude sok stoppen? Banken zullen dat afraden want ze zeggen het liefst dat de kredietcrisis wel meevalt. Als iedereen het geld van de bank haalt, heeft een bank niet genoeg eigen vermogen om te financieel gezond te blijven. En klein beetje gelijk hebben ze wel, want banken zijn onmisbaar in de samenleving. Wel moeten banken leren om niet zomaar allerlei leningen te geven. En de burger moet weer zuinig gaan leven. Dat is de grootste opdracht voor de komende jaren. Dus geen leningen meer op die glanzende scooter en die snelle computer. De portemonnee moet op de knip.