Jammeren tegen het LAKS
„Examenklachtenlijn, met Roosje.” Halverwege de middag is het topdrukte in de zaal waar het LAKS klachten en andere opmerkingen over de examens in ontvangst neemt. Hectiek in Hilversum.
Tienduizenden klachten stromen deze weken binnen bij het Landelijk Aktie Komitee Scholieren. Wie maar wat te mopperen heeft, pakt de telefoon of spuit zijn gram via de website. In de NCRV-studio in Hilversum heeft het LAKS een deel van een zaal ter beschikking gekregen. Er hangen volop slingers en ballonnen met de naam van de club erop.
Acht telefonisten in zwarte LAKS-shirts zitten er op een kluitje, elk met een koptelefoon en een computerscherm. Aan de volgende tafel zitten LAKS-bestuursleden Charlotte en Mara, die alles regelen en vragen van de telefonisten beantwoorden. De beheerder van de website eindexamen.nu is aanwezig om het computerprogramma in de lucht te houden. Soms zit er ook een docent van het vak dat die dag geëxamineerd wordt.

Topdrukte in het radiogebouw in Hilversum, waar telefonisten van het LAKS tienduizenden klachten van examenkandidaten verwerken.
De telefoon rinkelt onophoudelijk. Telefoniste Roosje vraagt eerst over welk vak er een klacht is, wie er aan de lijn is en op welke school hij of zij zit. De gegevens worden direct ingevoerd. Het telefoonnummer dat de beller opgeeft, wordt ter plekke gecontroleerd.
Een jongen uit Zeeland moppert over onduidelijke vragen in het geschiedenisexamen. Er zijn opvallend veel leerlingen van zijn school die bellen.
De volgende klager vond het examen te moeilijk. En te lang. Roosje zal het doorgeven. „En dan kijken we of we er wat aan kunnen doen. Succes verder.”
De klager is zijn verhaal kwijt. „Dat is een belangrijke functie van de klachtenlijn”, zegt de telefoniste. „Er zijn klachten waar we weinig mee kunnen. Maar als er veel dezelfde zijn, is er wel iets aan de hand.”
Dat zoekt het LAKS eerst uit. Aan het eind van de examenweken worden de klachten doorgegeven aan het Cevo, dat de normering vaststelt. „Als we dan onzin aanleveren, neemt het Cevo ons niet serieus.”
De meeste klachten gaan over de inhoud van het examen. Soms krijgt echter ook de school ervan langs. Te veel herrie in en rond de examenzaal, te warm, te ... Van alles ”te”, behalve tevreden. Bellen naar het LAKS is dan kennelijk gemakkelijker dan even naar de conrector of de conciërge stappen. Dat doet het LAKS dan maar, via de telefoon. „De ene school gaat direct met onze klacht aan de slag, de andere begint zich te verdedigen of doet een beetje vaag.”
De telefoon rammelt weer. Meisje uit Noord-Holland moppert over het wiskunde-examen. Het eerste onderdeel was op school niet behandeld, weet ze stellig. En het was allemaal moeilijker dan ze op grond van de examenbundels verwachtte.
Volgende. „Een leraar was heel hard aan het hoesten.” Tja, het moet maar kriebelen.
„Pfoe, even rust. Druk vanmiddag”, puft Yoesef. De telefonisten zijn vierde- of vijfdeklassers die volgend jaar examen doen of oud-bestuursleden van het LAKS. Blikjes cola, een tros bananen, flesjes water en ander proviand op de vloer helpen hen de dag door. Wie langs Mara loopt, doopt zijn hand in een bus schuimpjes. Een van de ballonnen begeeft het met een luide knal.
Roosje zit hier een dag. „Ik vind het belangrijk dat leerlingen hun verhaal kwijt kunnen.” Emiel, tegenover haar, verzuimt er zijn lessen zelfs anderhalve week voor. „Volgend jaar hoop ik bestuurslid van het LAKS te zijn, dus ik draai nu alvast mee. Dit is heel leerzaam.”
De klachten komen bij bosjes binnen, het meest via de website. Vorig jaar waren het er 92.082. Vanaf ’s morgens tien uur zitten de jongeren mailtjes te lezen, om twaalf uur gaan de telefoonlijnen open.
Simon heeft een vwo’er aan de lijn die meldt dat vraag 18 bij geschiedenis niet klopte. Dat bericht staat ook al op eindexamen.nu, ziet hij op zijn scherm. Wordt doorgegeven.
Soms horen ze leuke dingen. „Er belde iemand bij wie ze midden in de school aan het heien waren.”