Geplaatst: 9 apr 2008 10:08 - Gewijzigd: 9 apr 2008 10:08

De tale Kanaäns

Onlangs las ik in de Engelse brieven van MacCheyne over zijn reis naar Israël. Hij reisde onder meer door Frankrijk en schreef aan zijn gemeente dat ze in een reiskoets een nacht gezelschap hadden gehad van een priester. Eerst probeerden ze hem in het Frans te overtuigen van zijn dwalingen; daarna namen ze hun toevlucht tot het Latijn om hem te leren dat hij een nieuw hart moest krijgen.

Opmerkelijk dat ze Latijn met elkaar konden spreken. In vroeger eeuwen was Latijn de taal van de wetenschap en werd er op alle universiteiten college in gegeven. De Roomse Kerk hield Latijn aan als kerktaal, maar de Reformatie schafte dit af en wilde Gods Woord in de volkstaal bij de mensen brengen.

In onze cultuur zijn we het Latijn bijna kwijtgeraakt. Alleen op het gymnasium wordt het nog geleerd en wie kan het dan nog spreken? Als we het aan tafel al eens probeerden, kwamen we niet verder dan een paar bekende Latijnse spreekwoorden.

Ongetwijfeld is het voor onze cultuur een verschraling als we allerlei spreuken in kerken en musea niet eens meer kunnen lezen. Trouwens: er zijn nog heel wat in het Latijn geschreven geschriften van reformatoren en oudvaders die wachten op vertaling!

In mijn jeugd waren er pogingen om een andere wereldtaal in te voeren: Esperanto. Ik herinner me dat mijn vader daar een woordenboek van had en dat we met elkaar wel eens probeerden er iets mee te doen. Ver zijn we niet gekomen en veel invloed kreeg die taal niet.

Wellicht zeg je: Nu is er een andere wereldtaal: het Engels. Zeker is het belangrijk dat je deze moderne wereldtaal probeert te beheersen. Bij alle internationale contacten is het fijn dat je daarmee uit de voeten kunt. Zelf denk ik dan algauw aan de theologische schatten van Engelse en Schotse predikanten, waarvan veel nog niet toegankelijk is zonder een goede kennis van het Engels.

Toch is er nog een belangrijker taal die we moeten leren: de tale Kanaäns. Weet jij wat ermee bedoeld wordt? Sommigen denken dat het om de taal gaat die in de hemel gesproken wordt. Vroeger waren er wel die zeiden dat dit Hebreeuws zou zijn, de taal van het Joodse volk. Maar er is geen enkele reden om dit te denken.

Anderen denken bij de uitdrukking tale Kanaäns aan uitdrukkingen die op gezelschappen wel gebruikt werden en die je nog wel hoort. Ze denken aan uitdrukkingen als „het recht Gods billijken”, of: „God naar kroon en troon steken” en nog veel meer van zulke spreekwijzen. Die kan iemand zich evenwel ook eigen maken door goed te luisteren en erover te lezen.

Ik heb er een wetenschappelijk boek over staan, met de titel ”De Weg in woorden” van dr. C. van de Ketterij. Toch zou ik ook dat nog niet de tale Kanaäns willen noemen. We moeten namelijk meer denken aan de inhoud van wat gezegd wordt dan aan de woorden. Het gaat om wat Paulus schrijft: Maar de natuurlijke mens begrijpt niet de dingen, die des Geestes Gods zijn; want zij zijn hem dwaasheid, en hij kan ze niet verstaan, omdat zij geestelijk onderscheiden worden (1 Kor. 2:14). Het gaat om de beleving, de geestelijke bevinding van wat God zondaren leert die Hij bekeert.

Laten we hopen en bidden zo de waarheid van Gods Woord te leren verstaan. Als je iemand in een andere taal spreekt die daar iets van kent, zijn soms weinig woorden al veelzeggend en ervaar je wat Groenewegen dichtte: „Want zij zijn mijn hartevrinden en hun taal mijn hemeltolk.”

Ds. C. J. Meeuse, Goes