Jacomijn Hoekman - 15 feb 2008 17:34 - Gewijzigd: 15 feb 2008 17:32

Van leslokaal naar ziekenzaal

„Als ik me echt ziek voel, zeg ik tegen de zuster dat ze de les moet afbellen”

Hij is ernstig ziek. Marinus Commandeur (16) uit Bovenkarspel ligt al twee maanden in het ziekenhuis omdat hij hartfalen heeft. Het wachten is op een nieuw hart. Gelukkig hoeft hij niet de hele dag in bed te liggen. „Ik kan wat heen en weer lopen. En ’s morgens ga ik hier in het ziekenhuis naar school. Dat geeft afleiding.”

Een paar stoelen. Een bak potloden op een ovale tafel. Een computer, een boekenkast en een paar achtergelaten, roze gekafte schoolboeken. Het leslokaal op de tweede verdieping van het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam is klein. Een miniatuurschool op een vreemde plek. Toch is het groot genoeg voor de vijf leerlingen die hier dagelijks komen. Meer leerlingen zijn er wel, maar komen niet: ze zijn te ziek en krijgen les aan bed.

Marinus Commandeur (16) uit Bovenkarspel krijgt les in het ziekenhuis.

Marinus wil kok worden. Dat is ook precies waar de vmbo-scholier, die de richting horeca doet, zich tijdens de dagelijkse les -van tien uur tot kwart voor elf- in verdiept. Al moet hij behoorlijk wat praktijk overslaan. „Op school moest ik échte gerechten maken. Hier kunnen we met z’n allen elke donderdag wat koken en bakken met de pedagogisch werker. Rond sinterklaas hebben we pepernoten gebakken. En pas heb ik nog een monchoutaart gemaakt.”

Hij houdt erg van koken, zegt hij. Als zijn ouders aan het werk waren, reed hij met een boodschappenlijstje naar de supermarkt, haalde wat ingrediënten en bereidde die, zodat iedereen om zes uur gelijk kon aanschuiven.

Marinus is dan ook duidelijk beter in koken dan zijn medepatiënten in het ziekenhuis, die het ook leuk vinden om donderdag mee te doen. „Af en toe weet ik zelfs beter hoe het moet dan de docent”, grijnst hij.

Verschrikkelijk moe
Marinus zit in het derde jaar van het vmbo. Door zijn ziekte is hij een jaar blijven zitten. „Ik probeer zo veel mogelijk bij te blijven. Engels en Nederlands hoef ik hier niet te doen, dat mag later.”

De scholier bladert wat door een dik boek met allerlei kookregels. In zijn hand zit een slangetje met een pleister erop. Het slangetje loopt naar een kastje dat hij bij zich draagt. „Ik krijg 24 uur per dag medicijnen”, verklaart Marinus. „Ik sta op de wachtlijst voor een nieuw hart.” Hoe lang dat kan duren? „Ik weet het niet”, zegt hij aarzelend. Hij zoekt naar woorden. „Pas als er iemand overlijdt, kan ik een hart krijgen.” Hij vindt het moeilijk om daarover te praten.

Op het moment voelt hij zich vrij goed, maar er zijn dagen dat hij verschrikkelijk moe is omdat zijn hart heel langzaam klopt. „Ik kan het niet goed omschrijven. Maar nu heb ik er niet zo veel last van. Vorige week wel. Als ik me echt ziek voel, zeg ik tegen de zuster dat ze de les moet afbellen.”

Marinus mist de gezelligheid, het geroezemoes en de praktijklessen van een echte school. Toch geniet hij ook van de lessen in het ziekenhuis. „Als het niet verplicht was, zou ik het ook doen. Na een grote vakantie ben ik de vakantie ook altijd zat. Dan ben ik blij dat ik weer naar school kan. Zo is dat hier ook een beetje.”

Etensgeuren komen door de gang naar binnen waaien. De klok wijst halftwaalf. Marinus trekt zijn neus op. „Er zit een metaalachtige smaak aan het eten”, vindt hij. „Als ik hier kon koken, zou ik voor het hele ziekenhuis koken, met smaak, tegen een redelijke prijs.”

Hij stapt monter in zijn rolstoel. Zijn consulent rijdt hem het lokaaltje uit. Op de gang kan hij ternauwernood een botsing met een aanstormende etenskar vermijden. Marinus snuift de geur op voordat hij de lift in rijdt. „Aardappelen, denk ik”, zegt Marinus, terwijl hij nog eens zorgvuldig snuift. „Met boontjes. Of nee, worteltjes en doperwtjes.”

Op zijn kamer staat het dienblad met eten staat al voor hem klaar. „Ah, doperwtjes”, ontdekt Marinus. Hij gaat op zijn bed zitten. „Eerst even douchen. Dat eten laat ik straks wel opwarmen.”

Dit is het tweede deel in een serie over verschillende soorten onderwijs.

Huiswerk
Het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam heeft een speciale afdeling onderwijs voor zieke leerlingen. Daar werken zes consulenten die kinderen in lokalen en aan bed helpen met hun huiswerk. In de school worden geen gezamenlijke lessen gegeven, omdat iedereen werkt aan het huiswerk dat door de eigen school wordt meegegeven. Alleen de kleuters krijgen gezamenlijk les.

De afdeling werkt nauw samen met scholen in Rotterdam en omstreken. Ze geeft niet alleen les aan kinderen die in het ziekenhuis zijn opgenomen, maar helpt bijvoorbeeld ook nierpatiëntjes, die drie keer in de week langs moeten komen voor dialyse, en jongeren met astma, die daardoor vaak school verzuimen. Daarnaast adviseert de consulent scholen die niet weten hoe ze met deze kinderen moeten omgaan.

Vroeger was het zo dat alleen kinderen die voor drie weken of meer werden opgenomen, naar de ziekenhuisschool gingen. Maar omdat daar steeds minder leerlingen voor in aanmerking kwamen, is in 1999 een wet ingevoerd waardoor ouders hun zieke kinderen thuis onderwijs kunnen geven. Ouders kunnen wel altijd een beroep doen op de ziekenhuisschool.