Geplaatst:13 feb 2008 09:36 - Gewijzigd: 13 feb 2008 09:36

Ootmoed

Pas maakte ik bij een catechisatieles een verdrietige fout. We hadden het over enkele kenmerken van Gods kinderen. Genoemd werden: afhankelijkheid, liefde en ootmoed. Ik wilde te snel verder gaan, maar een zeventienjarige catechisant stak zijn hand op. „Wat betekent dat laatste woord?”, vroeg hij. Ik was in de verkeerde veronderstelling dat iedereen het begrip wel kende, maar schrok. Zelfs dat woord bleek bij sommigen onbekend te zijn. Daar had ik overheen gezien. En dat terwijl toch iedereen niet alleen het woord, maar ook het begrip zou moeten kennen. Als je zo over de hoofden heen praat, praat je zeker over de harten heen.

Weet jij wat het woord ootmoed betekent? En als je het niet weet, vind je dan dat ik maar een ander woord had moeten gebruiken? Ik krijg wel eens het verwijt dat ik in een preek niet zulke moeilijke woorden moet gebruiken. Sommigen noemen ze ouderwets. Zeker kunnen woorden verouderen. We noemen een vrouw niet meer een wijf, terwijl dat vroeger heel gewoon was. Een ring noemen we geen bagge en wie gebruikt nog het woord schier? We zeggen nu: bijna. Toch is er wel sprake van een taalverarming en merk je duidelijk dat veel jongeren hun taal lang niet zo goed beheersen als ouderen. Dat komt ongetwijfeld ook doordat de meeste jongelui bijna niet meer lezen. Sommigen lezen niet meer dan hun sms’je en leren wél snel de afkortingen die daarbij gebruikt worden en die ouderen soms voor raadsels stellen.

De turbotaal die bij het moderne leven hoort, is geen taalverrijking. Dat blijkt trouwens wel als je merkt dat jongeren een gewoon artikel haast niet meer kunnen lezen. Bijbeltaal stelt dan voor de grootste moeilijkheden. Nu heeft elk levensterrein zijn eigen woordgebruik. Als je in de scheepsbouw werkt, zul je termen uit de scheepsbouw kennen. Ben je monteur of studeer je geneeskunde; ieder terrein kent zijn eigen woordgebruik. De Bijbel zou evenwel toch door alle christenen gekend moeten worden. Wat op andere terreinen vaktermen heet, moet onder christenen gemeengoed zijn.

Als we in onze geloofstaal alle woorden die door onkunde en gebrek aan interesse onbekend gebleven zijn, niet meer gebruiken, dan zal daar de taalverarming zeker toeslaan. Dat moeten we niet willen. Tegen mijn catechisanten heb ik gezegd: „Naar ieder woord wat ik gebruik en dat je niet kent, mag je vragen. Het is mijn taak om het je uit te leggen.” Nu even terug naar het woord ootmoed. De meesten wisten gelukkig de betekenis en zeiden dat het te maken heeft met nederigheid. In Gods Woord staat het bij de vruchten van de Heilige Geest. De Heere werkt die in ons leven als Hij ons bekeert.

Dan wil ik het ieder die dit leest, nog eens vragen. Weet jij, weet u, wat ootmoed is? Ken je alleen het woord of ook het begrip? Ben je ootmoedig? Dat is best te merken in je omgang met je huisgenoten. Ook in je gedrag tegenover docenten zal het wel blijken. Trouwens, overal zal iemand die ootmoedig is, aangenaam overkomen: thuis, in het huwelijk, op school, in de kerk en in de maatschappij.

De Heere Jezus zei: „Leert van Mij, dat Ik zachtmoedig ben en nederig van hart” (Matth. 11:29). Alleen in de weg van ootmoed wordt ervaren wat genade is. Zoals Petrus schrijft: „Desgelijks gij jongen, zijt den ouden onderdanig; en zijt allen elkander onderdanig; zijt met de ootmoedigheid bekleed; want God wederstaat de hovaardigen, maar de nederigen geeft Hij genade” (1 Petr. 5:5).

Goes, ds. C. J. Meeuse