Column MAX: Bloedbad
Crisis, crash, krach, paniek, bloedbad: de superlatieven waren niet aan te slepen om de wereldwijde beursmalaise te duiden.
Omdat ik zowel bij geschiedenis als bij economie meestal oplette, zal ik niet snel spotten met dingen die dan gebeuren. Al moet ik tegelijk bekennen dat me een gevoel van totale vervreemding bekruipt zodra er zalen vol zwetende, brullende beurshandelaren in beeld komen.
Dat soort hulpeloze agitatie neemt wel af door de teloorgang van de dealingroom. Nog even en ook de laatste handelaar oude stijl zit in een computerscherm te staren. In ”Gulliver’s Travels” vraagt de hoofdpersoon zich op enig moment af wat al die mensen met grote brillen toch zitten te doen achter die vele bureaus. Het antwoord: „Zij destilleren zonnestralen uit komkommers.” Maar dat terzijde.
Het was crisis, er dreigde een krach, de paniek sloeg toe en het woord bloedbad stond in chocoladeletters op de voorpagina van de krant die grossiert in hectiek. Je bent blij als er de volgende dag iets te nuanceren valt en de overslaande golven terugkeren richting bedding.
Want laten we wel wezen: de beurskrach van 1929 met de Grote Depressie die daarop volgde vormde hoe dan ook het begin van een reeks gebeurtenissen die uiteindelijk ruimte boden aan de opkomst van het Derde Rijk. Nee, dat leg ik hier nu verder niet uit: er zwerft vast nog wel ergens een geschiedenisboek waarin die verbanden staan. En anders is er Google.
Vaststaat dat economische malaise vaak een opmaat is voor onbeheersbare golfbewegingen. Ik vind het al eng dat de supermarkt in twee uur door z’n koffie heen is zodra er een bericht opdoemt over stijgende koffieprijzen. Bij schaarste is het meteen ”ik eerst” en ”ieder voor zich”.
In de recente berichten duiken leuke dingen op. Beleggingstips en beurswijsheden komen in zo’n hectische week in getemperd licht te staan. De naam van Rockefeller (1839-1937) valt, John D., de verpersoonlijking van het moderne kapitalisme. Op de vraag hoe hij zo rijk werd, zei hij: „Ik koop van de witte gezichten en ik verkoop aan de rode.” Witte gezichten (van schrik) waren er afgelopen tijd genoeg. Rode (van opwinding) idem.
Daar komt nog bij dat in de 21e eeuw het casinokapitalisme hoogtij viert. Het najagen van persoonlijk gewin op korte termijn nam de plaats in van het streven van de belegger die binding had met een bedrijf of een sector, en een portefeuille koesterde op de lange duur. Of de wal dat rouletteschip zal keren? Er melden zich nu beleggers die het tijd vinden zelf te gaan nadenken en zeggen de balansen van beursgenoteerde bedrijven te gaan bestuderen. „Weg met die puisterige analisten van 23 jaar die nog geen balans kunnen lezen”, viel op een internetforum te lezen. Dat lijkt me winst.
Op afstand de mooiste cartoon die opdook, is van tekenaar Tom in Trouw. Hij vat de controverse tussen het duo Balkenende/Bos („crisis valt mee, onze economie kan tegen een stootje”) en DNB-president Wellink („het gaat fout, de groeiramingen moeten fors omlaag”) geweldig samen. Premier en vicepremier zitten in een strandkuil naar Duits ontwerp. Links schep, rechts vaderlandse driekleur. Pais en vree met z’n twee, maar achter hen hangen donkere wolken. Van rechts nadert een enorme vloedgolf die alles zal wegvagen.
We gaan beleven wie er op den duur gelijk heeft. Waarschijnlijk allebei een beetje.
Er zijn nog geen reacties geplaatst.