Gerald Harbers -  4 jan 2008 14:26 - Gewijzigd: 4 jan 2008 14:26

Sturen op 1700 voet hoogte

Bas (16) vliegt in Cessna boven Middelburg

Vliegtuigjes landen op het gras en stijgen op van vliegveld Midden-Zeeland in Arnemuiden. Naast elke piloot zit een jongere. Magneet vloog donderdag mee tijdens de tweede tienervliegdag van Aeroclub Midden Zeeland. „Balen, het luchtfilter staat in brand.”

Ronkend vliegen twee ouderwetse toestellen zij aan zij laag over het vliegveld. Direct staat iedereen voor de ramen van het clubgebouw waar de vliegdag wordt georganiseerd. De animo om mee te doen is groot, zegt organisator Reint Laan. „Daarom hebben we zo’n dag voor de twee keer georganiseerd. Desondanks zijn er acht jongeren die niet kunnen meedoen.” Thomas: „Ik had geluk, ik was de voorlaatste. Het lijkt me heel leuk om eens achter de stuurknuppel te zitten.” Zijn vriend Bart: „Ik wil later piloot worden. Nu kan ik zien of het inderdaad leuk is.” Volgens organisator Zwaal is het doel van de dag jongeren enthousiast te maken voor de luchtvaart.

Bas van de Sande (16) zit achter de stuurknuppel van een Cessna in het luchtruim boven Zeeland.

Voordat de zeventien jongens en één meisje achter de stuurknuppel mogen kruipen, krijgen ze instructie. Instructeur Enno Belderok legt aan zijn publiek uit waar een piloot op let voordat-ie instapt. „Vooraf kijken we altijd naar de weersverwachtingen.” Belderok tovert op een computerscherm een serie ingewikkelde codes tevoorschijn. „Heeft iemand enig idee wat dit betekent?” De jongeren schudden hun hoofd. Belderok: „EHRD betekent vliegveld Rotterdam. Daarachter staat dat het zicht goed is, de bewolking laag hangt en er een stevige oostenwind staat. Maar als we naar het zuiden kijken, word ik minder vrolijk. Boven Brussel valt er her en der sneeuw en is het zicht slecht. Als het weer er vanmiddag hier zo uitziet, kunnen we niet vliegen.”

Lima Foxtrot
Het is steenkoud op de weidse grasvlakte. Het zicht is volgens de laatste weerberichten goed. De naam van een bekende frisdrankfabrikant staat op de zijkant van een Cessna die ronkend over het gras komt aanhobbelen. Langzaam komt de propeller tot stilstand. Piloot Kees Struik springt uit het toestel. Thomas Baar (14) vliegt vandaag met hem mee. Voor de verslaggever is achterin een plaatsje.

Struik duwt op de startknop, even rochelt de motor. Opnieuw probeert de piloot het toestel aan de praat te krijgen. Na verschillende pogingen doet de motor het. Langzaam voert Struik het toerental op en het toestel komt in beweging. Plof. Na ongeveer 10 meter hobbelen over het gras stopt de motor ermee. De piloot worstelt zich uit z’n stoel en neemt een kijkje bij de motor. Hij schudt z’n hoofd. „Balen, het luchtfilter staat in brand. Helaas, de vlucht gaat niet door.”

„Ik leef nog.”

Een ander toestel biedt uitkomst voor Thomas. De verslaggever klimt bij Bas van de Sande en Enno Belderok in het vliegtuig. Probleemloos begint de propeller te draaien als Belderok de motor start. „Verkeerstoren, Lima Foxtrot meldt zich voor een vlucht van twintig minuten.” De verkeersleider geeft toestemming en de piloot geeft gas. Steeds sneller rijden de wielen over het gras. Opeens ’springt’ het vliegtuig omhoog. Huizen worden kleiner. Een trekker ter grootte van een duimnagel rijdt over een veld. De motor zoemt. Belderok tegen Bas: „Nu geef ik de besturing aan jou over. Pak het stuur met je rechterhand en leg je linkerhand op je knie. Met één hand sturen gaat veel rustiger. Probeer het vliegtuig recht te houden op deze hoogte.”

Even wiegelt het vliegtuig. Bas tuurt naar buiten. „Gaaf. Het is niet moeilijk.” Belderok: „Nee. Maar let goed op. Ondertussen stijgen we namelijk nog steeds. We zitten inmiddels al op een hoogte van 1700 voet, 500 meter. Buiten is de temperatuur net boven het vriespunt.” Bas: „Hoe weet u dat?” Belderok wijst naar een thermometer.

Soep
Boven Goes moet Bas een draai maken. Naar links. Probleemloos glijdt de Cessna over de buitenwijken van de Zeeuwse plaats. Belderok: „Als je nu de stuurknuppel loslaat, merk je dat het vliegtuig deze bocht blijft maken. Het is niet zoals in een auto, die dan weer rechtuit gaat.” Na Goes gaat de tocht naar Middelburg, de woonplaats van Bas. Onderweg wordt het zicht slechter. Laaghangende wolken drijven rondom het vliegtuig. Over de radio meldt een andere piloot zich. „Hoe is het weer bij jullie?” „Hier wordt het soep”, is het antwoord.

Minuscule vrachtautootjes rijden over de wegen in Middelburg. Mensen zijn niet groter dan stippen. Vanwege het weer keert het vliegtuig terug. Over het Veerse Meer. Een enkel zeilbootje vaart over het water. Opeens sneeuwt het. De dunne vlokjes jagen langs de ramen. Belderok neemt de besturing weer over voor de landing. Langzaam wordt alles weer groter. Met een lichte schok raakt het vliegtuig de aarde en hobbelt het uit over het grasveld. Bas zet met een zucht zijn hoofdtelefoon af. „Ik leef nog. Gaaf man. Ik zou nog wel een keer willen.”