Geplaatst: 5 nov 2007 15:53 - Gewijzigd: 5 nov 2007 15:53

COLUMN MAX: Papyrus

Het is deze herfst dertig jaar geleden dat ik m’n eerste papyrusplant aanschafte. In de stad waar ik studeerde, zat een waterplantenkwekerij langs mijn dagelijkse fietsroute en op een herfstdag in 1977 sloeg ik af. Op mijn kamer driehoog-achter kreeg de parapluplant een grote accubak tot zijn beschikking.

Hij moest even op gang komen, want op onze breedtegraad lijdt papyrus in de winter onder gebrek aan daglicht. Dat heeft mijn waterplant met zijn baasje gemeen. Als eenmaal het voorjaar aanbreekt, toont de plant z’n ware aard: een bruisend woud van nieuwe loten zorgt er al snel voor dat de forse glazen bak te klein is. En ik sla al gauw aan het vermenigvuldigen. Geen plant waarmee dat zo makkelijk gaat als met papyrus. In no time staat mijn kamer vol met plastic potten ter grootte van anderhalve emmer met dikke loten die vanaf de vloer tot aan de zolder reiken.

Bij de verhuizing, drie jaar later, is het nog een heel karwei, want de Mercedesbus is niet hoog genoeg. In het interbellum tussen studiestop en huwelijksboot worden ze gastvrij onthaald door een bevriend echtpaar in een ruim bovenhuis.

Vermeerderen kan door zaaien of scheuren van de wortelkluit, maar bekender is deze manier: knip gezonde uiteinden van een centimeter of twintig af, kort het blad in tot een paar centimeter van de stengel en zet de stekken op hun kop in het water om ze wortels te laten krijgen. Direct in de modder drukken schijnt ook te kunnen, maar de watermethode werkt al drie decennia zonder mankeren.

Mijn eerste papyrusplant werd de oermoeder van een heel moerasbos, zichtbaar als je alle nakomelingen naast elkaar zou zetten die in dertig jaar zijn geproduceerd. Over het hele land zwermen ze uit: naar vrienden, bekenden, collega’s, familieleden, familie van familie, kinderen, vrienden van kinderen en nog verder. Je houdt van papyrus of je houdt er niet van, zoveel wordt me gaandeweg duidelijk. Wie er niets in ziet, moet je geen stek in z’n handen drukken, daar raakt de ontvanger maar verlegen mee.

De plantenmode zorgt er soms voor dat papyrus een tijdlang onzichtbaar blijft, maar dan opeens is de modecyclus kennelijk weer rond en kom je hem opnieuw tegen, vooral in moderne interieurs en kantoortuinen. Makkelijker plant is er niet: een continu voetbad, licht en warmte zijn voldoende voor optimale tevredenheid.

Omdat ons huidige huis zich niet leent voor een uitbundige waterplantenkwekerij -en, eerlijk gezegd, m’n vrouw houdt er niet van-, voer ik tegenwoordig een zomer- en een winterregime. In het voorjaar harden de nieuwe planten af zodra de nachttemperatuur niet meer onder de 5 graden komt. In de zomer gaan ze volop hun gang, bruisen ze in plastic bakken en emmers in de tuin. In september maak ik stekken, op een zonnige plaats in oude weckpotten, eind oktober gaan ze in de modder en verhuizen ze naar mijn werkkamer voor het raam. In het voorjaar staan dan weer de frisgroene jonge papyrusjes klaar.

Vandaag is het zo ver, de bewortelde stekken verkassen naar binnen. Da’s altijd een moment van weemoed. De mooie herfstdagen zijn voorbij, de weerberichten worden grimmiger en de kortste dag ligt nog bijna twee maanden voor ons.

Dertig jaar ”hand-in-hand met een papyrusplant”: voor mij een jubileum om toch even bij stil te staan.