Gerald Harbers - 12 okt 2007 23:27 - Gewijzigd: 12 okt 2007 23:27

Elke dag vreetbuien

Willemijn (21) kampte jaren met psychische eetstoornis

Koek, chips, ijs en snoep. Het leven van Willemijn Spiering (21) draaide de afgelopen tien jaar om voedsel. Ze heeft Binge Eating Disorder (BED), een psychische eetstoornis. „Een drugsverslaafde erkent ook niet een-twee-drie dat-ie een probleem heeft.”

„Jarenlang ben ik gepest op de basisschool. Regelmatig werd ik in elkaar geslagen. Blijkbaar was ik een makkelijk slachtoffer omdat ik niet van me af beet. Dan wordt iemand snel het pispaaltje. Thuis praatte ik er wel over, maar omdat ik veel fantasie had, dachten m’n ouders dat het allemaal nog wel meeviel. Ik kropte de frustraties op en werd steeds stiller. Rond m’n elfde begon ik te eten. Steeds meer. Verder kan ik me weinig herinneren van die periode. Ik weet ook niet meer of het overmatig eten mij bevrediging gaf. In die tijd vond ik het normaal. Achteraf zie ik dat mijn ziekte toen is begonnen.

WILLEMIJN

Ook op de middelbare school ging het weer snel mis. Ik was waarschijnlijk niet mondig genoeg en kwam te weinig voor mezelf op. Na korte tijd was ik weer het zogenaamde pispaaltje. Ondanks het feit dat niemand van mijn basisschool bij in de klas zat. Ondertussen at ik steeds meer.

Tegen niemand vertelde ik over het feit dat ik meer en meer at. In het begin kon ik de groei goed verbergen. Ik ging alleen naar een winkel en kocht een maatje groter. Natuurlijk viel het bekenden op dat ik op den duur steeds dikker werd.

De reden dat ik m’n eetprobleem met niemand deelde, is schaamte. Ik wist dat het niet goed was. In de Bijbel staat dat je geen afgoden mag hebben, maar ik hád er één: eten. Ondanks dat ging ik door. Ik wilde voor mezelf niet erkennen dat ik een probleem had. Een drugsverslaafde erkent ook niet een-twee-drie dat-ie verslaafd is.

Op den duur kregen m’n ouders in de gaten dat ik steeds meer at. Voorheen was ik altijd een dun kind. Dat veranderde. M’n moeder maakte m’n kamer schoon en dan vond ze wel eens lege verpakkingen. Ze confronteerde me ermee, maar ik ontkende glashard. Ook bleef ik volhouden dat ik niets had gehad als de chips op was, terwijl ik als enige die avond thuis was. Op den duur stopten m’n ouders het eten weg. Alles ging achter slot en grendel.

Het eten wegstoppen hielp echter niet. In die tijd had ik verschillende bijbaantjes. De verdiensten gingen op aan koek, chips, snoep, ijs; eigenlijk alles wat lekker is. Ik nam het in een tas mee naar m’n kamer. Tegen m’n ouders zei ik dat ik vroeg naar bed ging omdat ik moe was. Dat klopte natuurlijk niet. Zodra ik boven was, kon ik niet meer van het eten afblijven. De chips of koeken trokken me aan; ik móést alles opeten.

Weet je hoe het voelt wanneer je bent uitgegeten? Ik kan er maar één woord voor gebruiken: verschrikkelijk. Nachtenlang heb ik wakker gelegen. Wat heb ik me beroerd gevoeld door de enorme hoeveelheden voedsel. Je moet je voorstellen dat ik drie keer zo veel at als een ander, zonder het overtollige uit te kotsen.

Na de middelbare school wilde ik verpleegster worden. Ik volgde de studie, maar dat ging na twee jaar mis. Ik had m’n hoofd er niet bij en vergat regelmatig belangrijke dingen. Als verpleegkundige kun je geen grove fouten maken. Nergens trouwens. Daarna ben ik begonnen aan de opleiding voor onderwijsassistente. Ook dat hield ik niet vol. Na een jaar ben ik met die opleiding eveneens gestopt.

Het aantal vreetbuien groeide ondertussen. Via de vrouw van de voorganger van de evangelische gemeente in Zeist, waarvan ik lid ben, kwam ik in contact met een studentenpsycholoog. Die had na enkele gesprekken in de gaten dat het niet goed met mij zat. Ondertussen wist ik zelf nog steeds niet wat ik had.

De psycholoog verwees me door naar De Hoop in Dordrecht, een instelling voor hulp aan verslaafden. Zij kwamen erachter dat ik Binge Eating Disorder heb. Wat BED, zo noem ik het meestal, inhoudt? Boulimia zonder kotsen, zeg ik altijd. Veel eten en niet braken. Verschil met boulimia- en anorexiapatiënten is dat zij steeds dunner worden, ik werd steeds dikker. Maar de ziekte is even gevaarlijk. Uiteindelijk kunnen de organen worden aangetast door de te grote hoeveelheden voedsel. Drie zakken chips binnen vier minuten opeten is bepaald niet gezond.

Na het vaststellen van het probleem begon de zwaarste periode van m’n leven. Ik wist wat ik had en wilde graag worden behandeld. Maar er was een wachtlijst van meer dan honderd mensen. Na maanden wachten stond ik op nummer één. De koffer stond klaar. Ieder moment kon ik worden gebeld dat er een plekje voor me was. In die tijd had ik dagelijks wel tien vreetbuien. Ik leefde alleen nog maar voor het eten. Het ging zienderogen achteruit met mij. M’n baas bij de supermarkt waar ik werkte, zei later dat ik puur op de automatische piloot aan het werk was. Ik was mezelf niet en was voortdurend bezig met eten.

In die tijd was ik soms wanhopig. Ik heb wel eens in de tuin uit pure frustratie staan schreeuwen. „Waarom moet mij dit allemaal overkomen?” schreeuwde ik zo hard als ik kon. Er waren dagen dat ik dacht: „Als ze nu bellen, ga ik niet. Het heeft toch geen zin.”

Na anderhalve maand wachten mocht ik eindelijk naar Dordrecht. Het voelde toch een beetje alsof ik van m’n bekende wereld werd losgescheurd. Alsof ik een zwart gat terechtkwam. Zonder familie, zonder de bekende omgeving. Ik kwam terecht in een woongroep met dertien anderen. Allemaal mensen met problemen.

Sinds het begin van mijn verblijf hier, 22 maart, is er een knop omgegaan. Ik heb geen vreetbui meer gehad. Ik eet weer normaal. Natuurlijk heb ik regelmatig sterk de verleiding gevoeld om een zak chips of pak koeken mee te smokkelen naar m’n kamer. Maar ik wilde het niet. Ik dacht: „Ik ga ervoor.”

Het belangrijkste wat ik hier geleerd heb is mezelf te zijn. Nee, ik ben niet veranderd. De mensen buiten De Hoop zien over een paar maanden geen andere Willemijn of zo. Vergelijk het met een rups. Die ondergaat een metamorfose en wordt een vlinder. Toch is en blijft het hetzelfde dier. Dat geldt ook voor mij. Ik heb in een veilige omgeving geleerd mezelf te zijn.

Ik kruip niet direct weer in m’n schulp als ik kritiek krijg in een gesprek. Ik weet nu hoe ik duidelijk moet maken dat ik iets niet accepteer. Ik hoef niet meer de hele dag toneel te spelen. Ik ben wie ik ben en mensen moeten me maar accepteren zoals ik ben.

Inmiddels woon ik zelfstandig in een studio op het terrein van de kliniek. Naar verwachting ga ik over ongeveer drie maanden weer terug, de ’boze’ wereld in. Zie ik ertegen op? Een beetje. Maar ik weet dat het ik het dan kan. Ik kan nu mezelf zijn. Dat geeft enorm veel energie.”Grote citaattekens sluiten

Gevangen in gewicht
Ieder jaar is 10 oktober de Landelijke Dag Psychische Gezondheid. Een dag waarop wereldwijd aandacht wordt besteed aan psychische gezondheid. Er rust nog steeds een taboe op psychische problemen. Dit jaar staat het thema ”eetstoornissen” centraal. Op 10 oktober worden mensen in de omgeving van iemand met een (beginnende) eetstoornis aangesproken. Want ondanks dat eetproblemen vaak verborgen worden gehouden, zijn er in veel gevallen wél signalen op te merken.

Kijk voor meer informatie op www.mindguide.nl.