Geplaatst:18 sep 2007 12:04 - Gewijzigd: 18 sep 2007 12:04

De regering van Nederland

Iedereen heeft wel eens gehoord van het kabinet en van de Tweede Kamer. Die hebben te maken met de regering van ons land. Maar hoe zit dat nu precies in elkaar? Hoe wordt Nederland geregeerd?

Algemeen
Als een land een president heeft, heet de regeringsvorm: republiek. Heeft een land een koning of koningin, dan heet de regeringsvorm: monarchie. En als er in zo’n land met een koningin een parlement is dat de uiteindelijke beslissingen neemt, dan heet de regeringsvorm een -schrik niet- parlementaire constitutionele monarchie. Dat is de regeringsvorm die Nederland heeft. In grote lijnen houdt de parlementaire constitutionele monarchie in dat de koningin samen met de ministers de regering vormt. De koningin benoemt en ontslaat de ministers ook. Dan hebben we nog de Staten-Generaal. Die bestaat uit twee onderdelen: de Tweede Kamer en de Eerste Kamer. Als de regering een wet wil invoeren, moeten de Tweede en de Eerste Kamer het daar in meerderheid mee eens zijn.

1. Regering
De regering van Nederland bestaat uit de koningin en de ministers. De koningin staat wel op afstand van de regering. Ze neemt bijvoorbeeld niet deel aan de vergaderingen van de ministerraad. De minister-president overlegt wel enkele keren per maand met de koningin over de beslissingen die het kabinet neemt.

2. Koningin
Nederlandse koningen en koninginnen zijn mannen en vrouwen die afstammen van koning Willem I. De meeste mensen kennen de koningin van werkbezoeken, het openen van gebouwen en haar aanwezigheid bij belangrijke gebeurtenissen. De koningin is het hoofd van de regering. In de praktijk neemt de minister-president deze taak waar. De ministers komen enkele keren per jaar bij de koningin op bezoek. De staatsrechtelijke taak van de koningin is het meest zichtbaar bij de vorming van een nieuw kabinet. De koningin wijst iemand aan die een nieuw kabinet moet samenstellen, een informateur. Daarna wijst ze ook een formateur aan. Die wordt dan meestal de nieuwe minister-president. De ministers worden beëdigd door de koningin. Voordat een nieuwe wet van kracht wordt, moet de koningin deze ondertekenen.

3. Ministers
De ministers vormen samen het kabinet. De minister-president is voorzitter van het kabinet, ook wel ministerraad genoemd. De ministers zijn verantwoordelijk voor het bestuur van het land. Elke minister heeft een eigen departement of ministerie. Hij of zij is daarvan de baas. Sinds 1948 kent Nederland ook staatssecretarissen. Zij ondersteunen hun minister. Ze dienen zelf wetsvoorstellen in bij de Tweede Kamer. Officieel maken ze niet deel uit van de regering.

4. Raad van State
De Raad van State is het belangrijkste adviesorgaan van de regering. De raad bestaat uit 28 oudere en wijze mannen en vrouwen. Ook de troonopvolger van de koningin is lid van de Raad van State. In ons geval is dat prins Willem-Alexander. Ook prinses Máxima zit in de raad. De Raad van State is verplicht om advies uit te brengen over elke wet die de regering wil invoeren.

5. Staten-Generaal
De Staten-Generaal bestaat uit twee gedeelten, uit twee Kamers: de Eerste Kamer en de Tweede Kamer. Deze Kamers zien er namens het volk op toe dat de regering goed regeert. Voordat de regering een wet mag invoeren, moet een meerderheid van de Tweede en de Eerste Kamer het ermee eens zijn.

6. Tweede Kamer
In de Tweede Kamer zitten 150 mannen en vrouwen. Ze worden rechtstreeks gekozen door Nederlanders van achttien jaar en ouder. Deze volksvertegenwoordiging controleert de regering en moet toestemming geven voor nieuwe wetten. Als de Tweede Kamer een wetsvoorstel van de regering verwerpt, kan de wet niet worden ingevoerd. De Tweede Kamer heeft het recht wetsvoorstellen te veranderen. Dat heet het recht van amendement. De Tweede Kamer mag ook zogeheten parlementaire enquêtes houden. Verder kan elk Kamerlid schriftelijke en mondelinge vragen te stellen aan ministers en staatssecretarissen. Kamerleden mogen zelf ook wetsvoorstellen maken en indienen (recht van initiatief).

7. Eerste Kamer
De Eerste Kamer bestaat uit 75 leden. Ze worden eens per vier jaar gekozen door de leden van Provinciale Staten. Als de Tweede Kamer een wet heeft aanvaard, gaat deze naar de Eerste Kamer. Die overweegt de wet nog eens en kijkt of deze niet strijdig is met de Grondwet. De Senaat, zoals de Eerste Kamer ook wel heet,mag geen wetten veranderen. Hij kan een wet alleen aannemen of verwerpen.