Gerald Harbers -  7 sep 2007 13:52 - Gewijzigd: 8 sep 2007 10:19

Gillend en schreeuwend in het water

Scholieren Pieter Zandt aan de slag in natuurgebied

De beste stuurlui staan aan wal. Ook deze donderdag is dat het geval. Gekrijs en geschreeuw galmen over het IJsselmeer. Als razenden roeien in totaal negen jongens, verdeeld over twee vlotten, naar een eiland verderop. Langzaam drijven de vaartuigen richting de vlag die ze moeten veroveren.

In plaats van met Nederlands, wiskunde of Engels starten twee vmbo-klassen van de Pieter Zandt scholengemeenschap, locatie Urk, het nieuwe schoolseizoen op een andere manier. De handen moeten uit de mouwen. Drie dagen lang werken ze in het natuurgebied IJsselmonde, dat in het IJsselmeer bij Kampen ligt. Hessel: „Elke dag gaan we met de boot naar een van de eilanden in het gebied.” C. W. Kodde, mentor van een van de klassen: „Doel is dat iedereen elkaar leert kennen en dat de leerlingen oefenen hoe ze moeten samenwerken bij de opdrachten.”

Zwanen stijgen statig op wanneer de boten met de scholieren te dichtbij komen. In twee vaartuigen gaan de twee klassen en drie docenten naar een eiland in het natuurgebied. Boswachter Kooij staat aan het roer van een van de scheepjes. Scholier Lubbert staat naast hem, hij tuurt voortdurend door een verrekijker. „Wat is dat voor een vogel?” Hij wijst naar een sneeuwwit dier dat roerloos in het water staat. Kooij: „Een zilverreiger.” Lubbert: „Dat is er dus een die op één poot staat.”

Een goed halfuur na vertrek komen de boten aan op de plaats van bestemming. Gillend en schreeuwend springen de negentien heren en vijf dames aan wal. „We gaan het land veroveren”, roept er één. Helaas voor hem, op het zand staan achttien spades klaar. Kodde: „Jongens, we gaan vandaag in tweetallen wilgen rooien. Per twee mensen is er een spade. De een steekt, de ander trekt als een wilg eruit moet.” Hij is nog niet uitgepraat of de scholieren storten zich vol enthousiasme op de spades. Boswachter Kooij: „Hoho, wacht even. Eerst nog dit. Ik vind dat jullie gisteren goed hebben gewerkt. Ga zo door, zou ik zeggen.”

Au, au
Met een grote boog vliegt een jonge wilg door de lucht. Het arme boompje ploft op de grond. Maarten grinnikt: „Ziezo die is eruit.” Samen met Piet haalt hij boom na boom uit het rulle zand van het strand. Ook Auke steekt zijn spade in de grond. Geen wilg, maar een populier is het slachtoffer. „Ach geeft niet, het is een boom.”

Verderop zijn Bettina en Jacoba hard aan het werk. Jacoba hakt uit alle macht in op de wortels van een manshoge wilg. Bettina trekt zo hard als ze kan. Opeens veert ze overeind. „Au, au, d’r zitten van die smerige distels tussen.” Voorzichtig peutert ze enkele doorntjes uit haar vingers. Jacoba gaat intussen onverstoorbaar verder. Drie minuten later legt de wilg het loodje.

Rond het middaguur zit het werk erop. Honderden meters strand zijn wilgvrij. De groep ploft neer in het zand en iedereen, behalve Hessel, hapt in een boterham. Hessel pakt een wit bakje: onder het doorzichtige deksel ligt bami. Hij grijnst: „Lekker Chinees.” Een klasgenoot: „Bah, das toch niet lekker als het koud is?” Hessel haalt z’n schouders op.

Bettina en Jacoba zitten tevreden op het zand. Bettina: „Ik vind dit leuker dan les op school.” Jacoba: „Nou ik niet: ik heb zere handen.”

In het water
Bouw een vlot, vaar naar de overkant en verover de vlag. De opdracht voor het middagdeel is simpel. De leerlingen van beide klassen, 1a en 1b, krijgen zeven houten palen, vijf lege jerrycans en touw. Discussie volgt in groep 1b. Binnen vijf minuten liggen de palen op vier verschillende manieren naast of op elkaar. Uiteindelijk besluiten de leerlingen dat een vierkant vlot het best is. Als razenden knopen de jongens en meiden de palen aan elkaar. Maarten slaat, alsof hij er ervaring mee heeft, de touwen om de hoeken. „Zo leg ik de kotter waarop ik regelmatig meega, ook vast.”

De andere groep is verder gevorderd. Leerlingen schuiven de jerrycans onder het vierkant en knopen die vast. Riekelt trekt de touwen stevig aan. „Kom op jongens, snel het vlot in het water en dan naar de overkant.” Samen tillen de leerlingen het grote houten vierkant op. In rap tempo brengen de leerlingen het vaartuig naar de rand van het water. De leerlingen van groep 1b knopen vliegensvlug de laatste delen aan elkaar, ook zij laten hun vlot te water.

In totaal springen negen jongens in het water. Vier jongens uit 1a zitten op hun vlot en roeien weg. Het vlot van 1b wordt bemand door vijf scholieren. De laatsten zinken onmiddellijk, omdat hun vaartuig ondersteboven ligt. Slechts de jerrycans zijn nog zichtbaar. Pas dan komen ze erachter dat ze geen peddels bij zich hebben. Twee teamgenoten rennen het water in en geven peddels aan. Ondertussen roeien de vijf andere jongens als razenden.

„Naar rechts, naar rechts.” „Sneller, sneller.” „Naar links, naar links.” Het volume van de herrie aan wal neemt toe. Het verschil is té groot. De vier uit 1a komen als eersten aan bij het andere eiland. Als wilden springen ze op de wal, hollen naar de driekleur. Hun klasgenoten juichen en een aantal springt van blijdschap in het water. Bettina: „Ik vind dit gaaf. Jammer dat we niet blijven slapen. Dan was het helemaal geweldig.”