Cultuurredactie -  9 aug 2007 10:58 - Gewijzigd: 9 aug 2007 10:58

Hitler had verboden lp’s Joodse musici

BERLIJN - In Moskou is de platencollectie boven water gekomen die een officier van het Russische Rode Leger in 1945 bij de inname van Berlijn in Hitlers rijkskanselarij buit maakte. De collectie bevat in het Derde Rijk verboden grammofoonplaten met muziek van Russische componisten en Joodse musici.

Dat schrijft het Duitse weekblad Der Spiegel deze week.

De collectie van bijna honderd grammofoonplaten was nog steeds in het bezit van de voormalige officier, Lev Besymenski, die twee maanden geleden overleed. Hij trof in 1945 de platen aan in de bunker van Hitler onder de rijkskanselarij. Ze werden samen met oorlogsbuit van anderen verpakt in een kist en per speciale trein naar Rusland gestuurd.

De collectie lp’s bevat niet alleen platen met Duitse muziek, zoals de Negende Symfonie van Beethoven, de opera ”Der fliegende Holländer” van Wagner en muziek van Brahms en Schumann, maar ook muziek van Russische componisten als Rachmaninov, Tsjaikovski en Borodin. Daarnaast zijn in de collectie opnamen van de Pools-Joodse violist Bronislav Huberman, de Joodse pianist Artur Schnabel en de legendarische Russische bas Fjodor Sjaljapin te vinden.

Dat is opvallend, omdat muziek van Joodse musici en composities van Russen, die in de nazi-ideologie als ”Untermenschen” golden, in het Derde Rijk verboden waren. Overigens is het niet zeker dat Hitler de lp’s persoonlijk heeft beluisterd.

De Jood Besymenski, muziekliefhebber en later hoogleraar aan de militaire academie in Moskou, liet de lp’s pas in 1991 aan zijn dochter Alexandra zien. Volgens haar draaide hij ze af en toe in besloten gezelschap, maar verder hield hij zijn bezit streng geheim omdat hij niet bekend wilde staan als een plunderaar.

Een paar platen zijn gebroken of bekrast, maar de meeste lp’s zijn goed bewaard gebleven. Alexandra Besymenski wil later pas beslissen wat ze met de collectie gaat doen. „Misschien ”wenn man beim Wein sitzt””, zegt ze in het artikel. Daarmee verwijst ze naar een regel uit een 19e-eeuws Duits soldatenlied, dat in de collectie staat op de lp met het label ”Führerhauptquartier 779”.