L. Vogelaar - 24 mei 2007 11:15 - Gewijzigd: 24 mei 2007 11:15

Vlam in de pan bij examen scheikunde

BARNEVELD - Vlam in de pan! Hoe blus je die als je geen deksel bij de hand hebt? Niet door er water bij te doen, want dan krijg je een steekvlam, leerden de vmbo-scholieren bij scheikunde. Ze mochten woensdag tijdens het examen opschrijven hoe het wél moet.

„Ze zitten overal”, gebaart een docent in het Johannes Fontanuscollege in Barneveld om zich heen. Een deel van de examenkandidaten zwoegt in de sporthal, aan de overkant van de weg. Daar zorgt dezer dagen niet lichamelijke, maar mentale inspanning voor zweetdruppels. De ’chemici’ hebben aan twee lokalen in het schoolgebouw genoeg.

Het scheikunde-examen was „best te doen”, vinden Coen Hupkes, Bram van Metselaar en Daniël Bottinga. Een uur voor het eindtijdstip is het merendeel van de groep al klaar. Het examen bevatte geen verrassingen voor de Fontanusleerlingen. „Allemaal herhaling”, zegt Coen. „De schooltoetsen waren moeilijker.”

Ook bij Marijn van Huissteden zorgt het examen voor een opgewekt gezicht. „Het ging wel goed, ja.” John Weststrate is „redelijk” optimistisch gestemd. Voordat hij zijn kennis van de chemie op school kwam tentoonspreiden, had hij drie à vier uur studie achter de rug. „Het was vrij pittig, maar ik denk wel dat ik een voldoende heb gehaald.”

Om het examen goed te kunnen maken, was inzicht nodig. „En dat heb ik gewoon niet zo veel bij dit vak”, verzucht Joanne Bos. „Ik heb er geen goed gevoel bij.” Over de eindstand doet ze niet te somber. „Ik kan een onvoldoende halen en gemiddeld toch nog voldoende staan.”

Iets wanhopiger waren misschien de inbrekers die eerder deze week probeerden een school in Steenwijk binnen te dringen. Volgens de politie waren ze waarschijnlijk op zoek naar examens. Onschuldiger gasten waren de vogels die in Almere door een examenzaal scheerden.

Eindejaarsleerlingen van het vwo bogen zich gisteren over opgaven van ”tehatex”, dat staat voor tekenen, handvaardigheid en textiele werkvormen. De havisten zetten hun tanden in natuurkunde. Het broertje daarvan, scheikunde, stond gistermiddag voor de vmbo’ers in de gemengde en de theoretische leerweg op het rooster. De bb’ers, in de basisberoepsgerichte leerweg, kregen opgaven van biologie en Duits voorgelegd, de kaderberoepsgerichte leerweg Frans. Gistermorgen stond voor bijna alle takken van het voortgezet onderwijs maatschappijleer op het rooster.

Kennis en inzicht zijn allebei belangrijk, zegt scheikundedocent J. van den Broek. „Het examen was daar evenwichtig in.” Evenwicht was er ook in de onderwerpen, zegt de docent van het Johannes Fontanuscollege: „Alle leerstof was in het examen vertegenwoordigd, net als vorig jaar.” En in de moeilijkheidsgraad: „Het was goed dat het examen niet te moeilijk begon, maar aan het eind werd het vrij pittig. De stukjes tekst moesten ze goed lezen.”

Het examen was goed te doen, en ook daarin lijkt het op dat van vorig jaar, vindt Van den Broek. „In 2004 en 2005 was het examen duidelijk te moeilijk; toen is de normering erop aangepast.”

Meer dan vroeger wordt het examen dicht bij het dagelijks leven gebracht, zegt de Barneveldse docent. „Het ging over restjes in de schuur, in flessen zonder etiket. Hoe bepaal je in welke fles accuzuur en in welke een keukenzoutoplossing zit? Er waren opgaven over rode wijn en over een oceaanaquarium. En welke fles water is bruikbaar als je het strijkijzer wilt bijvullen? Dat zijn herkenbare dingen.”

Een lastige opgave was volgens Van den Broek die over nitratie: bepalen hoeveel van een stof ergens in zit door er een andere stof bij te druppelen totdat de kleur verandert.

Al ligt het accent wat minder dan vroeger op het uit het hoofd leren van begrippen en formules, toch is dat nog altijd onmisbaar, zegt de docent. „De leerlingen mochten een boekje met gegevens over verschillende stoffen gebruiken, maar ze hadden geen tijd om al te veel op te zoeken.”

Lees meer in he dossier Examens 2007.