Geplaatst: 7 mei 2007 09:58 - Gewijzigd: 7 mei 2007 09:58

COLUMN OFER: Smokkelaar

Na een vertraagde vlucht uit een warm Europees vakantieland land ik aan het begin van de nacht op Schiphol. Moe en verreisd sjouw ik met m’n bagage naar de uitgang. Een potige douanier spreekt me aan, net als ik door de schuifdeuren naar buiten wil piepen.

Of ik iets heb aan te geven. Geërgerd schud ik van nee. Geen haar op m’n hoofd die denkt aan de twee sloffen sigaretten die ik bijna gewoontegetrouw belastingvrij had gekocht op de luchthaven van het vakantieland als souvenirtje voor vrienden. Maar de bewaker van het recht ontgaat niets. Hij wijst naar de gele plastic tas die ik in m’n hand heb. Wat daar dan wel niet in mag zitten, wil hij weten. „Sigaretten”, antwoord ik afgemeten. En daarmee teken ik, naar later blijkt, m’n vonnis.

De beambte wenkt me mee te lopen naar een zijruimte. De koffer moet open en met zijn handen woelt hij door de bagage. „Nog meer sigaretten?” vraagt hij wantrouwend. Ik schud van nee. „Andere dingen die je moet aangeven?” vervolgt hij als een rechter die in de rechtszaal de verdachte nog één kans geeft om vrijwillig te bekennen. „Nee”, bits ik terug. Onverstoorbaar gaat hij verder met zijn zoektocht en hij lijkt beet te hebben. Een doosje sigaartjes komt ergens van tussen de handdoeken en de T-shirts vandaan. Hij houdt het omhoog alsof hij eindelijk het bewijs van een grote misdaad gevonden heeft. „En wat zijn dit?” vraagt hij. Het ligt op de punt van m’n tong om te zeggen: „Kogels”, maar ik weet me te beheersen. „Sigaren”, zeg ik braaf. „Precies, sigaren”, bauwt hij me na terwijl hij het doosje op de twee sloffen sigaretten legt.

„Maak maar dicht en meekomen”, beveelt hij. Zenuwachtig friemel ik de kleren en boeken weer in de koffer en sjok zwetend met hem mee naar een klein, helverlicht kamertje. Achter een oud bureau zit een andere douanier, die na onze binnenkomst in een bureaulade begint te rommelen. Er komen een geldkist en een stempelkussen uit. Uit een andere lade haalt hij een groot formulier. Terwijl ik schaapachtig sta te wachten op de dingen die komen gaan, toont de ondervrager ineens een ongedachte kant van z’n karakter. Hij pakt het doosje met tien sigaartjes en legt dat voor me neer. „Laten we dat er dan maar buiten houden”, fluistert hij, alsof hij me net een groot cadeau heeft gegeven.

„En wat gaat de rest me kosten?” vraag ik, nog steeds niet schuldbewust genoeg. „Veel”, zegt hij terwijl hij snel de rekensom maakt. Hij noemt een bedrag en het is overduidelijk dat ik de rookwaren veel beter in Nederland had kunnen kopen. „En dan rekenen we nog niet eens een boete”, zegt hij zachtjes. „Dat zou eigenlijk wel moeten, maar vooruit…”

Ondertussen is zijn collega aan het werk gegaan. Het formulier moet met de hand worden ingevuld, ik moet tekenen en nog eens tekenen. En er moet driftig gestempeld worden. Alsof je in een politiebureau uit de jaren vijftig bent beland.

Eindelijk zijn, na een klein uur, alle formaliteiten afgehandeld en mag ik vertrekken. Met de rookwaren.

Net voor ik de deur uitloop, kijk ik hem nog even aan. „Ben ik nu een smokkelaar?” vraag ik net iets te sensationeel. Hij wacht even met antwoorden en zegt dan ernstig: „Reken maar.”

Voor ik me omdraai om weg te lopen, zie ik nog net hoe hij zijn collega een knipoog geeft.