Gerald Harbers - 28 apr 2007 16:05 - Gewijzigd: 28 apr 2007 16:05

Blij met een tureluursei

Weidevogelbeschermer Jelle (16): Vooral kijken, kijken, kijken

AMSTELVEEN - „Kijk daar, bij die graspol vloog een kievit weg.” Jelle de Jong (16) springt van de tractor af zodra die stilstaat. Systematisch zoekt hij samen met zijn vader deze woensdagavond het weiland nabij het Noord-Hollandse Amstelveen af. Een minuut later is het raak. In een klein kuiltje, verscholen tussen het hoge gras, vindt hij twee eieren.

Het eerste kievitsei is al lang en breed gevonden. Toch blijven Jelle en zijn vader zoeken. Niet alleen speuren ze in het broedseizoen wekelijks naar nesten van de kievit, maar ook naar die van grutto’s en tureluurs. Doel van het vrijwilligerswerk is het beschermen van de weidevogels. Jelle: „Vooral de grutto en de tureluur, die staan op de Rode Lijst. Dat betekent dat ze moeten worden beschermd.”

In de laadbak van de tractor liggen bamboestokken. Jelle pakt er een en zet die op 2 meter afstand van het nest. „Als de boer gaat maaien, weet hij dat hier een nest ligt. Daar rijdt-ie dus niet overheen.”

Jelles vader noteert in een boekje de vindplaats en -datum. Er komt bij te staan hoeveel eieren er in het nestje liggen. Jelle: „Waarschijnlijk was de kievit net aan het leggen, want er liggen er nog maar twee. Normaal legt een kievit er vier.”

De tocht gaat weer verder. Regelmatig speurt Jelle met een verrekijker het weiland af. De vogelzoeker is niet bang dat hij met de tractor de vogels wegjaagt. „Ze zijn er juist aan gewend. Als we zouden lopen, was die grutto al weggevlogen.” Hij wijst naar een vogel met een oranjekleurige borst en een lange snavel. Pas als het voertuig op een meter of 10 afstand is, vliegt het dier weg, verontwaardigd zijn eigen naam roepend.

Speurwerk
Zoeken naar vogelnesten is volgens Jelle niet eenvoudig. „Je moet vooral kijken, kijken, kijken. Zie ik ergens een koppie even boven komen en dan weer verdwijnen, dan blijf ik kijken. Als een vogel heen en weer loopt, heeft het weinig zin. Dan is-ie op zoek naar voedsel en zit daar geen nest.”

Soms speelt geluk een rol. „Vorige week vloog er opeens 2 meter voor me een tureluur weg. Ik dacht: Hier zit een nest. Het kostte me toch nog speurwerk, want een tureluur verbergt z’n nest onder het gras. Uiteindelijk heb ik het gevonden. Ik kon wel dansen, nog nooit eerder heb ik zo’n nest gevonden.”

Behalve de kick van het vinden van een nest is het zoeken ernaar leuk, zegt Jelle. „Zoals nu, de zon schijnt. Het is lekker rustig. Ik ben alleen maar aan het kijken, ik denk nergens anders aan. Even geen huiswerk of school. En al die vogels die rondvliegen en zulke mooie geluiden maken, dat is gewoon gaaf.”

Een enkele keer stuit Jelle op andere dieren in de wei. „Vorig jaar zette ik m’n voet bijna in een bruin kuiltje. Toen ik het gras opzij deed, lang er een jonge haas. Hij rende niet eens weg. Ik had ’m zo mee kunnen nemen. Ik heb het diertje mooi laten liggen.”

Hazen doen de vogels geen kwaad, hermelijnen wel. Jelle en zijn vader verdenken een hermelijn ervan dat die nesten leegrooft. „We controleren elke week de nesten die we eerder hebben gevonden. Of alle eieren er nog in liggen en of ze al uitgekomen zijn.”

Midden in het weiland staat een bamboestok. Daar brengt Jelle de tractor tot stilstand en springt eraf. Teleurstelling als blijkt dat er in het gruttonest nog maar twee eieren liggen. „De vorige keer waren het er vier en er liggen geen eierschalen. De eieren zijn dus niet uitgekomen en waarschijnlijk weggeroofd. Daardoor heeft de grutto haar broedsel verlaten.”

Bang om zelf een nest te vernielen, is Jelle niet. „Ik kijk gewoon goed waar ik loop. En als het wel gebeurt, dan is het balen. Maar het weegt nooit op tegen de nesten die ik al heb beschermd.”

Beluister hier verschillende vogelgeluiden.