Gerald Harbers -  9 mrt 2007 14:16 - Gewijzigd: 9 mrt 2007 14:16

Loeren door een laskap

Vmbo-scholieren strijden om titel Junior Vakkanjer

AMSTERDAM - Lasapparaten knetteren, freesmachines zoemen en draaibanken ronken. Stefan van Keulen (15) uit Meliskerke trekt zich niets aan van de herrie. Geconcentreerd boort hij gaatjes in een plaat. Het voorwerp is onderdeel van een tafelbarbecue.

Rook stijgt op in een van de lascabines.

Tientallen jongeren, allen gehuld in overal, de meesten met een veiligheidsbril op hun neus en dopjes in hun oren, zijn hard aan het werk in een zaal van wetenschapsmuseum NEMO in Amsterdam. De vmbo 4-scholieren strijden om de landelijke titel Junior Vakkanjer binnen een van de vijf disciplines metaal, lassen, elektro, CAD-tekenen en metalektro.

Rook stijgt op in een van de lascabines. Een jongen, laskap voor z’n gezicht, beweegt langzaam een elektrode langs het onderdeel dat in een bankschroef is geklemd. Knetterend worden twee onderdelen aaneengelast. Volgens organisator D. van der Hak maakt de scholier een moker.

…Adri is aan het CAD tekenen…

In een andere cabine staat Jan Duits (15) uit Elspeet aan een werkbank. Een halfvol glas 7 Up staat verloren tussen de tangetjes, draadjes en kleurige onderdelen op de overvolle tafel. Voorzichtig draait Jan met een schroevendraaier enkele draadjes vast in een elektriciteitskast. Hij bestudeert een werktekening, een wirwar van lijntjes en onbekende tekentjes, en gaat dan weer verder. De scholier doet mee binnen de discipline elektro.

Vakmannen
Doel van de competitie is volgens Van der Hak meer jongeren te interesseren voor het werken in de metaal of de elektrotechniek. „Werkgevers hebben schreeuwend behoefte aan goede vakmannen. En op deze manier laten scholieren zien dat ze in staat zijn hun ambacht goed uit te oefenen.”

Jan Duits mocht na een regionale voorronde, waarbij hij nummer één werd, deze woensdag in Amsterdam aan de slag. De opdracht is volgens de scholier pittig. „Ik moet een regelkast bedraden en programmeren, zodat als alles werkt, twee motoren automatisch draaien en stoppen en waarschuwingslampen en zoemers vanzelf aan- en uitgaan.”

…schroeven in een regelkast…

Alle deelnemers van het onderdeel elektro krijgen precies zes uren om hun opdracht af te maken. Jan heeft die tijd hard nodig. Na afloop: „Ik kreeg het werk net af. Op het laatst moest ik me haasten. Toen heb ik er niet meer op gelet of alles nog netjes was. Ik hoop dat het goed werkt, dat is een van de belangrijkste punten voor de jury.”

Kriskras
Achter een zwart beeldscherm zit Adri Dieleman (17) uit Middelburg op een krukje. Kleurige lijntjes lopen kriskras door elkaar. „Ik ben bezig de onderdelen voor een buigmachine uit te tekenen.” Adri doet mee bij het onderdeel CAD-tekenen. De opdracht is niet moeilijker dan het werk tijdens z’n stage. „Daar heb ik ook m’n best op gedaan.”

Adri heeft voor de wedstrijd ongeveer anderhalve dag geoefend. Ook Jan heeft zich goed voorbereid. „Samen met een docent heb ik het programmeren van een bepaald onderdeel in een regelkast nog geoefend. Ook hebben we samen de gereedschapskoffer ingepakt. In een brief stond wat ik allemaal nodig zou hebben. Gelukkig ben ik niets vergeten.” Stefan hoefde zich geen zorgen te maken over de gereedschappen. „Alles lag klaar en de machines stonden er al.”