Petra Jongeneel -  2 feb 2007 15:07 - Gewijzigd: 2 feb 2007 15:07

Evalyn (18): Jongeren ontwijken mij

Ugandese tieners vertellen op Nederlandse scholen over impact van hiv/aids

DORDRECHT - Justine (13) heeft geen moeder meer vanwege aids. Gloria (16) is aidswees en zelf besmet met het hiv-virus. Ook Evalyn (18) is getroffen door hiv. Scholieren van het Dordtse Insula College staren bij het horen van deze informatie geschokt naar het drietal dat voor in de klas staat. De Ugandese tieners zijn de reacties wel gewend. Evalyn: „Soms word ik gezien als een wandelende doodskist.”

„Een leven met hiv? Het lijkt er soms helemaal bij te horen. Ik weet niet beter.” Is Gloria onverschillig? Integendeel. Het 16-jarige meisje is in haar jonge leven al zo vaak geconfronteerd met de dood dat het bijna onderdeel van haar leven is geworden. Haar beide ouders stierven kort na elkaar aan aids. Gloria bleef achter. Met haar broer.

Hiv/aids velt duizenden slachtoffers.

Ondanks dat zegt Gloria gelukkig te zijn. Waarom? Omdat ze zich lichamelijk goed voelt. En dat is in haar situatie goed te begrijpen. Gloria woog zo’n jaar geleden 25 kilo. Het virus hiv, dat zij bij de geboorte overgedragen kreeg via haar moeder, had haar lichaam zo aangetast dat ze kilo’s afviel. „Het was toen heel gevaarlijk voor mij.” Medicijnen zorgen er nu voor dat het virus wordt geremd.

Toch heeft Gloria het ook vaak moeilijk. „Ik mis mijn ouders enorm. Toen ik erg ziek was, kwam niemand mij bezoeken. Mijn broer, bij wie ik nog steeds woon, is druk met zijn gezin. En eigenlijk moet ik de huishouding doen.”

Vodje
Ook Evalyn is gewend om voor zichzelf te zorgen. Ze heeft weliswaar nog een moeder, maar deze is vanwege aids vaak niet in staat haar te helpen. Lange tijd wist Evalyn niet dat ook zij besmet raakte tijdens haar geboorte. Totdat ze in 2004 erg ziek werd. „Mijn moeder wilde niet naar de dokter. Achteraf bleek ze bang te zijn voor de boodschap. Ze wilde het voor mij niet weten. Een buurman uit een hutje verderop heeft mij toen als een vodje -ik woog 39 kilo- naar het ziekenhuis gebracht. Na diverse tests bleek dat ik hiv had. De dokter zei echter dat ik met medicijnen prima kon leven. Daar klampte ik me maar aan vast.”

Toch ondervindt Evalyn duidelijk de negatieve gevolgen van haar ziekte. „Ik kan niet altijd naar school. Soms voel ik me te zwak. Ook krijg ik een stempel opgedrukt: mensen willen niet met mij omgaan omdat ik besmet ben. Jongeren ontwijken me op school. Daardoor heb ik minder vrienden. Dat stemt me verdrietig.”

Trouwen
Het is op geen enkele manier te merken dat Evalyn moeite heeft om Nederlandse scholieren over haar ziekte te vertellen. Integendeel, ze vindt het juist goed dat jongeren van over de hele wereld kennismaken met het virus dat haar land kapotmaakt. Sterker nog, Nederlanders kunnen zelfs wat voor haar en haar landgenootjes betekenen. Door een dag hun eten te laten staan, kunnen scholieren meedoen aan de actie van Zip your Lip, die van het verdiende sponsorgeld voorlichting over aids in Uganda mogelijk maakt.

Op de vraag hoe Evalyn haar toekomst ziet, blijft het even stil. Dan: „Het is voor mij onmogelijk om te trouwen. In ieder geval kan dat niet met een gezonde jongen. Ik zou hem besmetten met het hiv-virus. Maar dat is niet het belangrijkste. Ik ben katholiek opgevoed en geloof in Jezus Christus. Hij is het Leven.”

Evalyn zet samen met Gloria een lied in: „Life is so sweet. (…) We sing to the Lord. I have seen His eyes on me.” De Dordtse scholieren luisteren stil toe.

Meer informatie over de actie van Zip your Lip: www.zipyourlip.nl.