Geknipt voor het vak
Zijn trouwste klant komt al meer dan 34 jaar langs voor een knipbeurt. Precies om de zes weken, op zaterdagmiddag halfvier. Juist die band met klanten is voor herenkapper Bas van der Vliet (57) uit Ede een belangrijke drijfveer om iedere dag kam en schaar te hanteren. „De gesprekken gaan over andere onderwerpen dan vroeger.”
Woensdagmiddag, kwart voor zes. Van der Vliet neemt de tijd om zijn klant weer met een goed uitziende haardos de deur uit te laten gaan. Terwijl schaar en kam door het haar glijden, passeren tal van gespreksonderwerpen de revue. De kapper kijkt nog een keertje kritisch naar zijn werk, pakt een spiegel en de klant knikt tevreden over het resultaat. „Keurig gedaan.” De volgende klant is aan de beurt.
Al vanaf zijn veertiende is Van der Vliet in het kappersvak actief. „Mijn vader was kapper en zonder er bewust voor te kiezen, ben ik er ingerold. Net als twee broers en een zus. Zelf was ik niet zo leergierig. Om kapper te worden, hoefde ik geen opleiding te volgen. Ik moest alleen een vrij examen afleggen. Ik was wat zwakker in de theorie, maar de kneepjes van het vak had ik in de kapsalon van mijn vader onder de knie gekregen.”
Razendsnel beweegt de kapper zijn schaar. Plukjes haar vallen als sneeuwvlokjes op de rode kappersjas die de klant krijgt omgedaan. „De techniek van het knippen is heel belangrijk. Je moet op elk haartype kunnen inspelen: stug of slap, droog of vet. Uiteindelijk moet een kapper ook een bepaalde handigheid hebben met het knippen. Dat is een soort gevoel: het is er of het is er niet.”
Behalve dat hij de techniek goed beheerst, moet een kapper vooral communicatief sterk zijn, denkt Van der Vliet. „Als je niet met mensen kunt omgaan, trek je geen klanten. Een kapper die geknipt is voor het vak, moet zich gemakkelijk tussen de mensen kunnen bewegen, een open houding aannemen en goed zijn woordje kunnen doen.”
Modewereld
Wie in deze tijd kapper wil worden, krijgt in de kappersschool zowel les in het knippen van mannen als van vrouwen. De Edese kapper is blij dat hij dagelijks enkel herenhaar in zijn handen voelt. „Afgezien van de vraag of het Bijbels verantwoord is om het haar van vrouwen te knippen, speelt bij die groep de mode een veel grotere rol. Als ik de vakbladen onder ogen zie, schrik ik er soms van hoezeer dat echt een modewereld is geworden. Als herenkapper heb ik daar gelukkig toch een stuk minder mee te maken.”
Het neemt niet weg dat ook Van der Vliet van tijd tot tijd voor onverwachte vragen komt te staan. „Zo had ik laatst iemand aan de telefoon die vroeg of ik figuurtjes van Ajax en Donald Duck in zijn haar kon knippen. Daar begin ik niet aan. Een broer van mij weigerde ooit een punker van een hanenkam te voorzien. Dat leidde toen tot veel ophef, omdat de man naar de media stapte.”
In de winteravonden volgt de Edese kapper steevast bijscholingscursussen. „Dat werkt verfrissend, omdat je toch de neiging hebt in een bepaald patroon te vervallen. In vergelijking met vroeger is er ook meer oog voor variaties in het knippen. Toen ik begon, moest het haar zo kort mogelijk worden geknipt. Nu is het bijvoorbeeld een trend om het haar wat langer in de nek te hebben, wat korter opzij en rommelig bovenop. Daar moet je op inspelen.”
Ook bepaalde inzichten zijn de achterliggende jaren bijgesteld. „Vroeger knipte je zo goed als altijd in droog haar, nu maak je het vaak eerst nat. Stelde een kapper het vroeger niet op prijs dat een klant zijn haar thuis had gewassen, nu werken we bij voorkeur juist wel in net gewassen haar.”
Technische ontwikkelingen zijn ook niet aan het kappersvak voorbijgegaan. „De scharen hebben tegenwoordig een kartelrandje gekregen. Ook werken we veel meer met föhns dan vroeger.”
Rouwkaart
Ondanks alle aanpassingen houdt Van der Vliet nog steeds het meest van zijn vak vanwege de contacten met klanten. „Zeker nu ik al decennialang actief ben als kapper, is er met veel klanten een band opgebouwd. Als ze ziek zijn, kom ik hen thuis knippen. Ook gebeurt het wel dat er een rouwkaart op mijn mat valt, als er een klant is overleden.”
Voor de nabije toekomst voorziet de Edese kapper weinig schokkende veranderingen. „Ook als herenkapper is het nog steeds mogelijk om er de kost mee te verdienen. Wat wel verandert, is de inhoud van de gesprekken tijdens het knippen. Ik heb soms het gevoel dat het steeds meer draait om vakanties en weekenden. Nu heb ik echt geen zin in twistgesprekken over dominees, maar toch waren veel gesprekken vroeger wat serieuzer. Ook heb ik van tijd tot tijd klanten die me hun problemen op het werk of thuis vertellen. Ze weten dat ik dertien kinderen heb en dan krijg ik bijvoorbeeld wel eens de vraag: Hoe laat moeten ze bij jou thuis zijn op zaterdagavond?”
Opleidingen
Allround kapper Nederlandse Kappersacademie
- Toelating vanaf vmbo‑kaderberoepsgerichte leerweg
- Maximale leeftijd 21 jaar
- Tweejarige opleiding
- Veel praktijkonderwijs
Er zijn nog geen reacties geplaatst.