Petra Jongeneel -  8 dec 2006 23:27 - Gewijzigd: 8 dec 2006 23:27

Kind van zigeunermoeder en woonwagenvader

Elisabeth Schmidt (18): Ik ben trots op mijn afkomst

Het is even zoeken op het Amsterdamse woonwagenterrein. Een man met hond biedt hulp. „U bent op zoek naar Elisabeth Schmidt op nummer 28? Ach ja, bijna iedereen heet hier Schmidt. Voorbij de woonwagenkerk rechts en dan aan uw rechterhand.” Op de aangegeven plek staat een huis. Zelfs met bovenetage. De vertwijfeling slaat toe. Elisabeth woont toch in een woonwagen? „Dat klopt. De wielen zitten er nog onder.”

Even het trapje opklimmen en dan is daar de voordeur van de woonwagen. Tja, waar zit de bel? Die is nergens te bekennen. Dan maar kloppen op het raam. Typisch iets voor woonwagenbewoners, geeft Elisabeth (18) -felle ogen, lang donker haar en grote oorbellen- aan. „Gastvrijheid is voor ons heel belangrijk. Iedereen mag zo bij elkaar binnen lopen. Als we niet thuis zijn, is de deur op slot. Op andere momenten is iedereen welkom.”

Elisabeth woont heel haar leven al in een woonwagen. Ze is de dochter van een kampbewoner en een zigeunerin. Dat maakt volgens haar nogal een verschil. „Mijn vader is van Nederlandse afkomst en komt uit een woonwagenfamilie. Mijn moeder behoort tot de zigeuners, het nomadische volk dat zelfs een eigen taal spreekt: het Romanes.”

Het kamp, gelegen in Amsterdam-Osdorp, bestaat uit twee delen. In het voorste gedeelte staan zo’n tien wagens - caravans, stacaravans en woonwagens. Hierin wonen familieleden van Elisabeths moeder. Het andere gedeelte is het terrein van familie Schmidt.

Elisabeth vindt het heerlijk om te midden van haar familie te leven. „Ik zou er niet aan moeten denken om in een straat met vreemde mensen te wonen. Hier ken ik iedereen. Overal kan ik zo binnenwippen. Bij m’n achterneven, nichten, ooms, tantes, noem maar op. De ene keer is het voor het lenen van een pak suiker of om een gezellig praatje te maken. De andere keer ga ik ’s avonds bij een tante eten omdat ik m’n moeders gerecht niet lekker vind. We weten ook alles van elkaar. Dat is fijn. Ik heb geen privacy nodig.”

Even krabbelt ze terug. „Toen ik een jaar of veertien was, ging ik stiekem buiten roken. Dat hoorden m’n ouders al snel van familieleden. Ach ja, ze bedoelen het goed.”

Turkse meisjes
Elisabeth ontmoet behalve haar familie ook vriendinnen van buiten het kamp. Op het voortgezet onderwijs raakte ze vooral bevriend met Turkse en Marokkaanse meisjes. „Wij hadden veel raakvlakken. Voor hen is familie en gastvrijheid ook heel belangrijk. Zij dachten op veel punten hetzelfde als wij. Wij zijn bijvoorbeeld net als zij tegen seksualiteit voor het huwelijk. Ook is het bij ons van belang dat een vrouw in het gezin is. Mijn moeder werkt niet buitenshuis. Zij is huisvrouw.”

Er leven diverse vooroordelen over woonwagenbewoners. Zij zouden bijvoorbeeld crimineel en niet te vertrouwen zijn. Ook Elisabeth loopt daar tegenaan. „Ik werk in een broodjeszaak. Daar maakte iemand een keer een opmerking dat woonwagenbewoners weinig werken en dieven zijn. Dat maakte me ontzettend boos. Neem nu m’n vader. Hij heeft een asfalteerbedrijf en werkt z’n rug -met een hernia- gewoon kapot. Ik voelde me echt op m’n hart getrapt.

Ik ben altijd heel open over mijn afkomst. Ik ben er zelfs trots op. Tijdens mijn sollicitatiegesprek vroegen ze waar ik woonde. In een woonwagenkamp in Osdorp, was mijn reactie. Ze bleken een nichtje van mij te kennen, met wie ze goede ervaringen hadden. Dus dit pakte positief uit.”

Hardcore
Tijdens een rondje over het kamp stapt Elisabeth een woonwagen binnen. „Even onze voorganger -het kan niet missen, ook een Schmidt- voorstellen.” Elke zondag preekt hij in de pinkstergemeente Klein Jeruzalem, die zich op het woonwagenterrein bevindt. Helaas blijkt de pastor niet thuis. Dan maar een kijkje nemen in de kerk. Een gebouw waar zondags zo’n zestig mensen komen -het halve kamp en nog zo’n vijf mensen van buitenaf.

„Ik wilde eerst niet zo veel van de kerk weten. De wereld trok me te veel. Ik blowde en luisterde hiphopmuziek en hardcore. Maar dit bracht niet het verwachte geluk.” Elisabeth zegt dat onlangs, na een depressieve periode, is veranderd. „God heeft mij uit een diepe put getrokken waar ik zelf geen uitkomst uit zag. Nu ga ik ook zondags en woensdagavond hier naar de kerk.”

Elisabeth en haar familie voelen de banden met zigeuners wereldwijd. „Jaarlijks gaan we naar Roemenië en delen daar onder meer voedselpakketten uit voor de arme zigeuners. We zijn allemaal een beetje familie.”