„Niet elke terrorist heeft een baard en rugzak”
Het zou kunnen. Dat er een terrorist naast je in de schoolbus zit, terwijl je slaperig uit het raam staart. Hoe is een terrorist die een bomaanslag gaat plegen te herkennen? Aan zijn rugzak? Een baard? Zo simpel is het jammer genoeg niet.
Afgelopen dinsdag gebeurde het in Bombay, een miljoenenstad in India. In de eersteklascoupé’s van zeven treinen lieten terroristen tegelijkertijd een bom ontploffen. Niet minder dan tweehonderd mensen kwamen om en meer dan zevenhonderd passagiers raakten gewond.
„De Nederlandse overheid doet er alles aan om een aanslag te voorkomen”, zegt Frouke Albers van het Rotterdamse vervoerbedrijf RET. „Ook passagiers kunnen daarbij helpen. Door hun ogen goed de kost te geven en verdachte situaties meteen te melden.”
De vraag is natuurlijk: Wat is precies verdacht? „Een terrorist herken je niet meteen”, zegt Albers. „Het is echt niet zo dat alle terroristen een rugzakje dragen en een baard hebben.”
Prullenbak
Maar bij sommige dingen moet er wel een bel gaan rinkelen. Bijvoorbeeld bij een rugzak die eenzaam onder een stoel staat. Of midden op het station in de prullenbak ligt. Albers: „Achtergelaten bagage; mensen die op een rare manier tegen de stroom inlopen; iemand die uitgebreid het beveilinggingssysteem bestudeert; in zulke gevallen kan het goed zijn extra op te letten. Passagiers kunnen verdachte situaties melden bij de controleteams of via de SOS-paal op het perron.”
Na de aanslag in Londen, vorig jaar september, startte het Rotterdamse vervoerbedrijf de anti-terreurcampagne ”Alle ogen helpen”. In vier maanden tijd kwamen er toen 31 meldingen binnen van verdachte situaties. Dit jaar nam het aantal meldingen weer af naar 22 in zes maanden.
Het personeel van RET doet het nodige om het reizen met de metro, bus of tram zo veilig mogelijk te maken. Bijvoorbeeld door de prullenbakken op perrons vaker te legen en extra camera’s en detectiepoortjes te plaatsen. Ook zijn er meer controleurs aanwezig op het perron en in de tram en de metro.
Training
Personeel van het vervoerbedrijf krijgt ook trainingen om terrorisme tegen te gaan. „Controleurs leren bijvoorbeeld hoe ze de tram moeten onderzoeken voor ze aan een dienst beginnen. Ze kijken onder de banken en checken of er niets onder de tram hangt. Ze leren nog veel meer, maar dat is geheim; terroristen mogen niet weten welke controles we uitvoeren.”
De overheid onderzoekt continu hoe groot de dreiging van terrorisme is in Nederland. Als het gevaar op een aanslag toeneemt, wordt dat meteen doorgeseind aan vervoerbedrijven. Die kunnen dan hun maatregelen treffen. Albers: „Vorig jaar, na de aanslag in Londen, kregen we de melding ”lichte dreiging”. Toen zijn we alert geweest. We hebben bijvoorbeeld driehonderd extra camera’s opgehangen in de stad.”
Na de aanslagen in New York, Madrid en Londen, speurt de Nederlandse overheid nog nauwkeuriger naar terroristen. In het diepste geheim. De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) is bevoegd om verdachten intensief te volgen. Bijvoorbeeld door hun telefoongesprekken af te luisteren, computers te hacken, post te lezen en makers van radicale websites op te sporen. Soms worden verdachte groepen geïnfiltreerd. Geheime agenten doen zich dan voor als terrorist en sluiten zich aan bij een radicale groep. Ze kunnen dan informatie verzamelen over terroristische netwerken.
Maar ook burgers moeten alert blijven. Albers: „Niet om paniek te zaaien, maar wel om met elkaar te zorgen voor zoveel mogelijk veiligheid.”
Klik hier voor de campagne "Alle ogen helpen".
Zie voor meer informatie: www.nederlandtegenterrorisme.nl.