Geplaatst:12 dec 2005 10:04 - Gewijzigd: 12 dec 2005 10:04

Ff serieus: Zelfonderzoek

Ik hoor dominees wel eens zeggen: zelfonderzoek is zo belangrijk. Maar hoe kun je dit op de juiste manier doen?

Waarom vinden die dominees zelfonderzoek zo belangrijk? Omdat de Heere zegt dat het zo belangrijk is! Laat ik eerst een tekst noemen uit het Oude Testament en dan een uit het Nieuwe.

In de profeet Zefanja lezen we een ernstige oproep: „Doorzoek uzelven nauw, ja doorzoek nauw…” (Zef. 2:1). Alle Israëlieten moeten zichzelf onderzoeken of ze bekeerd zijn tot God, of dat ze onbekeerd zijn. Het woord doorzoeken betekent niet zomaar even kijken hoe het er voorstaat. Het betekent heel nauwkeurig onderzoeken. Daarom herhaalt Zefanja ook de oproep.

Maar waarom, Zefanja, bent u zo ernstig? Wel, vervolgt de profeet, het duurt niet lang meer of God zal de zonde straffen; de tijd die u krijgt voor de bekering gaat heel snel voorbij, net zo snel als een kafdeeltje wegvliegt door de lucht als de wind opsteekt.

Paulus in het Nieuwe Testament is net zo ernstig. „Onderzoek uzelven of gij in het geloof zijt, beproeft uzelven”, zo schrijft hij aan de gemeente in Korinthe (2 Kor. 13:5). In Korinthe hadden ze veel kritiek op Paulus’ preken, ze waren druk bezig om die preken te keuren. Nu, zegt Paulus in naam van de Heere, het wordt tijd dat u uzelf onderzoekt. Stop eens met het wegen van de preek en ga ernstig na of u door die preken bent bekeerd.

Waarom, zo vragen we ook aan Paulus, bent u zo ernstig? Wel, het is van tweeën één: of we zijn van dood levend gemaakt en door het ware geloof Christus ingelijfd; en zo niet, dan leven we in een heel groot gevaar om voor eeuwig verloren te gaan.

Hoe moet ik mezelf dan onderzoeken? Onderzoek in je Bijbel wat er gebeurt als God een mens bekeert en vraag jezelf eerlijk af of je dat herkent. We noemen dat wel een onderzoek aan de hand van de kenmerken van genade.

Lees bijvoorbeeld de zaligsprekingen in Matthéüs 5 en pak de kanttekeningen er maar bij. Onderzoek de Zondagen 2 tot 7 van de Heidelbergse Catechismus en vraag jezelf af of de Heere je hier iets van geleerd heeft. Lees het eerste stukje van het doopformulier, of het stuk over de zelfbeproeving in het avondmaalsformulier. Lees bijvoorbeeld de boekjes van ds. J. Koelman over zelfonderzoek. En bid bovenal of Gods Geest je hart wil onderzoeken en je uit genade wil leiden op de eeuwige weg (Ps. 139:24). Van harte gegund.

Ds. J. M. D. de Heer, Middelburg

Heb jij ook een vraag over geloof, relatie of samenleving? Mail dan naar achterkrant@refdag.nl. Of schrijf naar: Reformatorisch Dagblad, t.a.v. Redactie Achterkrant, Postbus 670, 7300 AR Apeldoorn.