Petra Jongeneel -  9 dec 2005 13:48 - Gewijzigd: 9 dec 2005 13:48

Een lege bank in het schoollokaal

Barend na overlijden klasgenoot: Ik wil niet in het verlies blijven hangen, ik wil verder leven

„Ik zie zijn gezicht nog om het hoekje van de gang verdwijnen. „Tot morgen”, riep hij. En trok de schooldeur achter zich dicht.” Het was het laatste wat Joanne van Jaco zag. Haar klasgenoot Barend: „Pas driekwart jaar later besefte ik dat het definitief was: Jaco is gestorven en komt nooit meer terug.”

Elke dag is daar weer die ene lege schoolbank. Waar eens klasgenoot Jaco zat. Voor Joanne en Barend (beiden 15) een pijnlijke herinnering.

Elke dag is daar weer die ene lege schoolbank.

Ruim een jaar na dato schrikt het tweetal als hun sectordirecteur de klas binnenkomt met de vraag wie wil meewerken aan een interview voor Magneet. Joanne: „Vorig jaar kwam hij ook, maar toen met de mededeling dat Jaco ’s nachts in zijn slaap was overleden. Dat gevoel kwam even heel sterk terug.”

Toch durven de twee het gesprek aan. Barend: „Maar ik wil niet met m’n naam in de krant, dat komt te dichtbij. Niet iedereen hoeft te weten dat dit verlies me nog steeds raakt.”

„Het leek alsof ik een klap in m’n gezicht kreeg”, zegt Joanne terwijl ze terugdenkt aan de dag waarop ze hoorde dat Jaco was overleden. „Het was zo onverwacht. Hij mankeerde niks.” Barend: „Ik begreep het gewoon niet. De meest behulpzame persoon die ik kende, was er niet meer. Het was een stille, maar als je hem nodig had, stond hij altijd voor je klaar. En nu net hij… Het was afschuwelijk om te horen.”

De twee kenden Jaco redelijk goed. Joanne: „Ik zat drie jaar bij hem in de klas. Hij hield zich altijd wat op de achtergrond. Net voordat hij overleed zat hij bij mij in een werkgroepje dat voorbereidingen trof voor de invulling van een stand op de open dag. Toen heb ik veel met hem samengewerkt.” Barend: „Ik zat vaak naast hem in de klas en trok vooral de laatste tijd met hem op.”

Het valt op dat scholen ruim aandacht geven aan het overlijden van leerlingen. Zo is op de Jacobus Fruytier Scholengemeenschap in Apeldoorn vorige week een gedenkteken in de aula geplaatst waarin namen van overleden leerlingen in een glasplaat zijn gegraveerd. Barend en Joanne zitten op het Driestar College in Gouda, maar ook zij herkennen betrokkenheid. Direct na het overlijden van Jaco richt de school een ontmoetingslokaal in waar leerlingen en docenten bij elkaar kunnen komen om het verlies samen te verwerken. In deze ruimte ligt een foto van Jaco, een schrift waarin iedereen zijn reactie kan schrijven en een doos voor brieven aan de ouders van Jaco. Barend: „Soms zat ik alleen maar te luisteren. Het geeft herkenning als je anderen hoort praten en merkt dat ook zij het moeilijk hebben.”

Vooral Barend heeft kort na het overlijden van Jaco behoefte om met diens broertje in contact te komen. „Thuis erover praten had voor mij weinig zin. Ik wilde het er met iemand over hebben die de situatie precies begreep.” In sms’jes vroeg Barend aan Jaco’s broertje hoe hij het verlies ervoer en of hij wist of Jaco in de hemel was. Ook gaf hij aan wat de dood van zijn klasgenoot voor hemzelf betekende. „Helaas kreeg ik nooit antwoord. Maar toch luchtte het me op. Ik had het van me afgeschreven.”

Tekenen, dat hielp Barend ook. Zomaar thuis op zijn kamer of in een schoolschrift maakte hij tekeningen waarop bijvoorbeeld een kruis was te zien. „Net voor het interview heb ik er nog één gemaakt.”

Zowel Joanne als Barend was kort na de schokkende gebeurtenis bang. Bang om alleen te zijn of om te gaan slapen. Barend: „Zonder m’n neus te snuiten, durfde ik niet te gaan slapen, want stel dat ik zou stikken.” Joanne: „Jaco is in z’n slaap gestorven. Wie zegt dat dit bij mij niet kan gebeuren?”

Langzaam aan pakken de twee de draad van het leven weer op. Barend: „Het is goed om aan de slag te blijven. Zo ben ik donderdagavond -de dag dat wij van het overlijden van Jaco hoorden- gewoon gaan werken in de supermarkt. M’n hoofd was er niet bij, maar ’k heb gelukkig geen fouten gemaakt.”

Vorige maand is een aantal klasgenoten naar het graf van Jaco geweest. Barend: „Het hielp om bij het graf te kijken.

Barend: „Pas na de zomervakantie drong het goed tot me door: Jaco komt niet meer terug. Ik wilde er niet aan. Bleef hoop houden dat het een droom was. Totdat ik het móest accepteren. Het blijft moeilijk, maar ik wil niet in het verlies blijven hangen. Ik wil verder leven.”

Barend heet in werkelijkheid anders.