Gerald Harbers - 30 sep 2005 10:53 - Gewijzigd: 30 sep 2005 10:53

Sombere toekomst voor zoon aardappelboer

„Wat heeft het voor nut?” dacht René Speelman (14) uit het Groningse dorpje Tweede Exloöermond toen hij twee weken geleden hoorde van de staking bij aardappelzetmeelconcern Avebe. „De aardappelteelt vormt ons hoofdinkomen. Nu kan mijn vader ze niet leveren.”

De staking bij de aardappelverwerkingsfabrieken in Foxhol en Veendam duurt inmiddels bijna twee weken. De actie richt zich tegen het ontslag van 148 van 1300 werknemers. De actievoerders willen dat het bedrijf toezegt dat er in de komende vijf jaar niemand op straat wordt gezet.

Boze boeren die hun aardappels niet kwijt kunnen en daardoor hun inkomsten zien verdwijnen, dumpten een voorraad aardappels voor het kantoor van de vakbond FNV in Groningen.

„Mijn vader zou volgens mij niet meedoen aan zo’n actie. Hij wacht liever.” Renés vader heeft 55 hectare aardappelen. Een deel daarvan is volgens de scholier al uit de grond gehaald. „Die aardappelen slaan we op in een grote schuur. Een ander gedeelte blijft aan de rand van het land liggen. Daar komen doeken overheen.”

René kan zich goed voorstellen dat de boeren het kantoor blokkeerden. „Wij boeren trekken weer aan het kortste eind. De prijs die we voor de aardappels krijgen is lager omdat ze kunnen gaan rotten. Nu kunnen we ze gewoon niet leveren. Aardappels zijn wel ons hoofdinkomen.”

Bij René thuis wordt er regelmatig over de staking gepraat. „Elke keer als we iets op het journaal zien. We hebben dan wel verschillende meningen. Ik vind dat ze de stakers moeten ontslaan en de mensen die blijven werken een baan moeten geven. Mijn vader wil dat ze weer de fabriek laten draaien. Het maakt hem niet uit hoe.”

De werkwilligen worden de dupe van de stakers, vindt de 14-jarige jongen. „Ik hoorde van andere boeren dat er genoeg werkwilligen zijn om de fabrieken draaiend te houden.”

De scholier hoopt dat de staking snel voorbij is. „Anders wordt het land te drassig en kunnen we de oogst niet meer binnenhalen. Het is niet de eerste keer dat de boeren worden getroffen. Er komen steeds meer regels en de prijzen voor suikerbieten, koren en aardappels dalen.” René betwijfelt of hij ooit zijn vader zal opvolgen. „Als het zo doorgaat, zit er niet veel toekomst meer in.” Wat hij dan wel wil worden? „Geen idee.”