Geplaatst:16 aug 2005 10:18 - Gewijzigd: 16 aug 2005 10:18

Gorillaleider Bongo (33) dood

APELDOORN (ANP) - Wie Apenheul zei, zei Bongo. De afgelopen dertig jaar vergaapten meer dan 10 miljoen Nederlanders zich aan de imposante baas van de gorilla’s in Apeldoorn. De aap ging zondag op 33-jarige leeftijd dood.

Mannetjes aap Bongo.

De 200 kilo zware zilverrug bezweek aan een ziekte van nog geen anderhalve dag, zo maakte Apenheul maandag bekend.

De gorilla kwam op 2-jarige leeftijd naar Apenheul nadat hij in Kameroen in het wild gevangen was. Dat was vlak voordat dierentuinen besloten geen apen meer uit het wild te halen. Bongo verraste iedereen door al op 6-jarige leeftijd een jong te verwekken, wat vrij vroeg is voor gorilla’s. Die babyaap, Kriba, groeide in de dierentuingroep op, in die tijd nog een unicum.

Bongo zelf groeide al snel uit tot de onbetwiste leider van de gorillagroep; hij heerste over twintig ’onderdanen’. Apenheul vernoemde dit jaar nog een vernieuwde plek op het gorillaeiland naar de zilverrug: Bongo Bonde (Vallei van Bongo).

De grote aap verwekte 27 kinderen en had 20 kleinkinderen en 3 achterkleinkinderen. Een van zijn kinderen, Makula, werd wereldberoemd door zijn rol in een campagne van Greenpeace.

Makula verhuisde later naar het Gaiapark in Kerkrade. In Apeldoorn pestte hij de vrouwtjes te vaak. Vader Bongo duldde dat niet meer en zette hem uit de groep.

Bongo was met zijn 33 jaar eigenlijk nog aan de jonge kant. Uit onderzoek moet nog blijken waaraan de aap is doodgegaan. Gorilla’s in dierentuinen kunnen wel 45 jaar worden, hoewel leiders van grote groepen die leeftijd doorgaans niet halen en rond de 35 ’op’ zijn.

Bongo was niet de oudste aap in Apenheul, maar woonde samen met enkele andere gorilla’s en een slingeraap wel het langst in Apeldoorn. Hij had ook al jaren dezelfde verzorgers. Twee van hen vierden onlangs hun 25-jarige jubileum, zij hebben Bongo bijna zijn hele leven bijgestaan.

Bongo’s opvolging zal nog de nodige voeten in aarde hebben. Wellicht dat een van zijn zoons tijdelijk het leiderschap kan overnemen - Uzuri is met zijn elf jaar de oudste die nog in de groep leeft. Maar omdat hij verwant is met bijna alle groepsleden, moet er toch binnen het Europese fokprogramma worden gezocht naar een andere, definitieve opvolger.