Ziekentroost op Wegwijsbeurs
Door K. van der Zwaag
UTRECHT – De Ziekentroost is wat in het vergeethoek geraakt, wellicht alleen van betekenis voor de stervenden. Het is goed, zo zei ds. M. van der Sluys gisteren op de Wegwijsbeurs, „om even weg van de gezelligheid en de commercie te raken en te denken aan het heil van onze onsterfelijke zielen”.
De christelijke gereformeerde predikant te Nieuwpoort verving gisteren de referent drs. J. van Mourik, die in 1996 een boek publiceerde onder de titel “Troost in noden. Overdenkingen bij de Ziekentroost”. In zijn lezing zette ds. Van der Sluys, die zich in het verleden vaker met de Ziekentroost bezighield en erover preekte, vooral de historische context uiteen. De uitgever van De Ramshoorn (waar het boek van Van Mourik verscheen) stond hem ten dienste met het wisselen van sheets.
Gevouwen handen
Een zieke met gevouwen handen, open vensters naar Jeruzalem en een boek op het bed: de Bijbel. Zo begon ds. Van der Sluys de levensloop van Cornelis van Hille te schetsen. Het tafereel staat op de omslag van het boek “Troost in Noden”. De Bijbel ligt opgeslagen bij de vijfde boetpsalm: Psalm 102.
De opsteller van de Ziekentroost, Cornelis van Hille (1540-1598), wordt geboren in het roomse bolwerk Ieper. Vervolgingen doen hem vluchten naar Engeland, waar hij uiteindelijk in Norwich terechtkomt. Daar komt de boekverkoper in aanraking met een boekje dat als titel droeg “Der Siekentroost”, een Nederlandse vertaling van een Engels werkje.
De Engelse auteur had in dit geschrift een verzameling teksten opgenomen na het sterven van zijn vrouw. Om er troost uit te putten. „Hier is een volle troostbeker. De kan is echter nog dicht”, zo toont ds. Van der Sluys op de sheet een beker en een kan, de gebruiksinstrumenten bij het avondmaal. „De wijn moet nog overgegoten worden in de beker. De beker moet nog rondgedeeld en gedronken worden. Dat miste men in de Roomse kerk. Maar er is overvloed”.
Lindeboom
Door de komst van de Nederlandse vluchtelingen wordt Norwich een welvarende stad. Cornelis van Hille, die ouderling wordt in de Nederlandse gemeente in Norwich, gaat de Engelse Ziekentroost bewerken. Het boekje krijgt geschiedenis.
Prof. L. Lindeboom, pionier van de gereformeerde evangelisatie en grondlegger van het gereformeerde barmhartigheidswerk rond de laatste eeuwwisseling, schreef een voorwoord in de herdruk. Hij achtte het geschriftje zeer geschikt voor onkundige zieken én gezonden omdat de hoofdwaarheden er beknopt en duidelijk in ontwikkeld worden.
Het boekje is volgens Lindeboom geschikt wanneer wij in de gelegenheid zijn of ambtshalve geroepen worden om vele zieken te bezoeken. Hij voegt de wens eraan toe dat God, Wiens Naam Ontfermer is, dit boekje gebruike „tot gezondmaking van velen die nu nog de gevaarlijke kwaal hunner onsterfelijke ziel niet kennen”.
Getroost leven
De Ziekentroost is een samenvatting van wat het Woord zegt, hoe we getroost kunnen leven en eenmaal zalig zullen sterven, zegt ds. Van der Sluys. Opdat we dat tot onze troost zouden overdenken met gevouwen handen en open vensters naar het hemels Jeruzalem.
De predikant kwam aan het einde van zijn lezing weer terug op het open Boek op het ziek- of sterfbed. De vijfde boetpsalm, Psalm 102. Maar het Boek ligt ook open bij de psalm die daarna komt, Psalm 103: “Loof den Heere, mijn ziel, en vergeet geen van Zijn weldaden; Die al uw ongerechtigheid vergeeft, die al uw krankheden geneest”.
