Wetenschap 26 oktober 1999

Verwaarloosde breuklijn

De krachtige aardbeving die zich op zaterdag 16 oktober in de Amerikaanse staat Californië heeft voorgedaan, heeft de aandacht van de geologen gericht op een breuklijn die zij tot nog toe eigenlijk hadden verwaarloosd.

Lavic Lake, zoals de nieuwe breuklijn is genoemd naar de droge rivierbedding in de Mojavewoestijn waar hij aan de oppervlakte is getreden, zal de komende jaren een belangrijk studieobject worden van de Amerikaanse seismologische dienst, de US Geological Survey (USGS).

„We hebben heel veel informatie over deze beving”, zei Ken Hudnut, een van de geologen van de USGS. De zware beving met een kracht van 7,0 op de schaal van Richter deed zich voor langs een 40 kilometer lange breuklijn die geologen slechts gedeeltelijk in kaart hadden gebracht, niet nader hadden onderzocht en nog nooit een naam hadden gegeven.

Dat komt door zijn ligging. Andere breuklijnen, zoals de San Andreas, worden voortdurend in de gaten gehouden omdat zij onder dichtbevolkte gebieden liggen. „We waren niet geneigd veel onderzoek te doen naar een breuklijn waar alleen een ratelslang door zou worden opgeschrikt”, zei USGS-seismologe Lucy Jones.

Perfect
Nu de beving zich eenmaal heeft voorgedaan, is de Lavic Lake-breuk plotseling wel interessant. Het was de eerste grote aardbeving die is geregistreerd met het nieuwe TriNet-systeem – een netwerk van 200 aan elkaar gekoppelde seismologische stations. „We hadden alle apparatuur klaar staan. We zochten naar een model om het systeem te testen. Dit was perfect”, zei Jones. Gegevens die het onderzoek oplevert, kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt om te voorkomen dat er op actieve breuklijnen gebouwd wordt of om gebouwen die er al staan beter bestand te maken tegen bevingen.

Hudnut, die met twee collega's een helikoptervlucht boven de breuk maakte, zei dat het indrukwekkend was te zien hoe de verse scheur in de aarde een hele rivierbedding had verplaatst. „Meestal bestuderen geologen dingen die duizenden jaren geleden zijn gebeurd. Dit is iets wat gisteren is gebeurd.”