„Pc-afvalverwerking
laat te wensen over”

Aardappelschillen horen in de gft-bak, glas gaat in de glascontainer en oud papier naar de muziekvereniging. Maar waar moet de 'oude' computer naar toe? Het ding zit vol met zware metalen zoals chroom, koper, kwik, lood en zink. Ook bevat hij brandvertragers, waardoor bij verbranding pcb's vrijkomen. Bij het gewone afval mag de computer dus niet terechtkomen.

De gemeente moet het antwoord geven op de vraag waar de oude pc te laten, volgens het Besluit verwijdering wit- en bruingoed. Deze wet, sinds 1 januari van kracht, bepaalt dat gemeenten de mogelijkheid moeten bieden om elektrische apparatuur milieubewust te verwijderen.

De meeste gemeenten hebben afvaldepots of milieustraten gecreëerd. Een bezoekje aan de milieustraat is een goede manier om van de oude pc, printer en andere computeronderdelen af te komen. De apparaten kunnen in een speciale container worden gegooid. Medewerkers van de milieustraat ontdoen ze van chemische bestanddelen zoals de batterij en het printerpatroon, en demonteren de computerapparatuur tot herbruikbare onderdelen, grondstoffen.

Maar niet elke stad is even milieubewust, blijkt uit een onderzoek van het tijdschrift Computer Idee. De resultaten van de afvaltest, waarin de twaalf provinciehoofdsteden onder de loep zijn genomen, staan in het nummer dat morgen in de kiosken ligt.

In een aantal gemeenten is één telefoontje genoeg om de pc en andere apparatuur door een speciale wagen voor de deur op te laten halen. Zo'n wagen kraakt het afgedankte goed niet, zodat het bewaard blijft voor recycling of hergebruik. Dat loont de moeite, want een deel van de ingezamelde apparaten blijkt nog geschikt voor hergebruik. Arnhem, Assen, Groningen, Leeuwarden, Lelystad en Utrecht zijn de 'groene' steden.

In Haarlem, Den Bosch en Maastricht moeten inwoners zelf de gang maken naar de milieustraat voor een verantwoorde verwerking. Brengt een Maastrichtenaar zijn computer niet zelf weg, dan moet hij 25 gulden betalen om het apparaat door de speciale grofvuilophaaldienst op te laten halen.

Den Haag laat de voorscheiding aan de consument over, die het onverstandige advies krijgt om zelf de chemische onderdelen uit de computer te halen. Het openen van een computermonitor is zelfs ronduit gevaarlijk. Inwoners van Zwolle mogen de pc naar de milieustraat brengen, maar ook gewoon aan de straat zetten. Hij wordt dan opgehaald door de kraakwagen. Recyclen is niet nodig, „in een computer zit geen chemisch spul.” De prijs voor de minst milieubewuste gemeente zou volgens Computer Idee naar Middelburg gaan, waar de computer gewoon bij het huisvuil mag.

Volgens het Besluit verwijdering wit- en bruingoed moeten gemeentelijke reinigingsdiensten de afgedankte elektrische apparatuur inleveren bij regionale overslagstations. Computermateriaal gaat vervolgens naar Mirec in Eindhoven, een recyclingbedrijf. Naast Mirec houdt zich in Nederland slechts één andere firma bezig met het verwerken van computers.

Mirec ontdoet beeldschermen van glas en vermaalt de pc-kasten en beeldschermen. Een magneet vist ijzer uit de rijstebrij, met lucht worden de lichte materialen eruit geblazen. Magneetvelden maken het mogelijk onderscheid te maken tussen de andere metalen. Nagenoeg alles kan op die manier worden hergebruikt. Kunststof is het enige materiaal dat problemen oplevert, het gaat daarom naar een verwerker van kunststofafval. In de brij zitten te veel verschillende soorten kunststof voor goed hergebruik.