Wetenschap 20 juli 1999

Uitstel historische
vlucht Columbia

Van onze correspondent
NEW YORK – Zes seconden voor de lancering van het ruimteveer Columbia werd het aftellen vannacht onderbroken wegens een zuurstoflek. Dat was een teleurstelling voor commandant Eileen Collins en de talrijke belangstellenden die naar Cape Canaveral waren gekomen.

Collins vlucht was een primeur: de eerste ruimtevlucht van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie die onder leiding zou staan van een vrouw. Daartoe was een aantal prominente dames naar Florida gekomen, onder wie Hillary Clinton met dochter Chelsea en Amerika's eerste vrouwelijke ruimtevaarder, Sally Ride.

De 42-jarige testpilote, en moeder, Eileen Collins is een ervaren astronaute. Zij heeft vier vluchten achter de rug, waarvan een met het ruimteveer Columbia. Zelf deed zij heel laconiek over het feit dat zij de eerste vluchtcommandante zou worden. „Dat werd dertig jaar na de landing op de maan hoog tijd”, aldus Collins.

Eileen Collins en haar bemanning, onder wie de Franse astronaut Michel Tognini, moeten een nieuwe telescoop in een baan om de aarde brengen. Het gaat om de ”Chandra X-Ray”, genoemd naar de Indiase Nobelprijswinnaar Subrahmanyan Chandrasekhar.

Met de Chandra wil men vooral het duistere deel van het heelal bestuderen dat vanaf de aarde moeilijk te onderzoeken is. Dat gebeurt niet zoals gebruikelijk met licht, maar met röntgenstralen (X-Ray). Volgens NASA-wetenschapper Grant Cates is de Chandra X-Ray in vergelijking met de eerder gelanceerde Hubble-telescoop een „instrument van een volledig nieuwe generatie.”