Wetenschap 29 juni 1999

Microsoft en Corel komen met nieuwe generatie tekstverwerkers

Kantoorsoftware voor het jaar '00

Door S. M. de Bruijn
Terwijl de meeste gebruikers nog lang niet alle nieuwe snufjes van Microsoft Office 97 of van WordPerfect Suite 8 hebben ontdekt, komen de opvolgers van deze kantoorsoftware alweer op de markt. Een nek-aan-nekrace van twee concurrenten die sier willen maken met dezelfde naam: Office 2000.

Ruim twee weken geleden verscheen Office 2000 van Microsoft en sinds vorige week is WordPerfect Office 2000 te koop. De eerste alleen nog in het Engels, de tweede meteen ook in het Nederlands.

De verschillen met de voorgaande versies zijn minder groot dan de fraaie dozen beloven. De kans is groot dat een gebruiker die achter een pc met de nieuwe software gaat zitten, het in eerste instantie niet eens merkt. Het opvallendste verschil is dat het weer iets langer duurt voor het programma gestart is. Het is ook aardig om te zien hoe de fabrikanten zo'n gebrek aan verandering in hun voordeel uitleggen: de programma's zien er vertrouwd uit, heet het dan. Toch is er achter de schermen en in de diverse menu's flink wat gesleuteld. De verschillen op een rijtje, met de nadruk op de tekstverwerkers:

Microsoft Office 2000
•  Bij de demonstratie van Office 2000, twee weken geleden, raakten de 150 journalisten niet onder de indruk van de peptalk van de Microsoft-prominenten. Pas toen Hans van der Meer het Multiple clipboard liet zien, steeg er een geluid van bewondering op. De Nederlandse versie van Office 2000 volgt pas in september, dus er is nog geen passende vertaling voor dit prikbord, waar nu eindelijk meer dan één notitie op past. Het vertrouwde Klembord werd halverwege de jaren tachtig geïntroduceerd met die naam, Prikbord, bedoeld om met Knippen en Plakken tekst of plaatjes tussen Windows-programma's uit te wisselen. Het nieuwe Klembord kan tot twaalf verschillende tekstfragmenten, tabellen of plaatjes bevatten, die in verschillende volgorde eraf te halen zijn. Slordigheidje: het meervoudige Klembord werkt alleen binnen Office 2000-programma's. Het zou een aardige service geweest zijn dit uit te breiden tot andere Windows-programma's. Iets voor Windows 2000?

•  Een functie die snel zal opvallen, betreft de indeling van de menubalken. Office 2000 leert van de gebruiker en zet veelgebruikte functies vanzelf bovenaan. De knoppenbalken zijn ineengeschoven. Dat geeft meer ruimte op het scherm, maar is wel even wennen. Vanzelfsprekend is alles naar eigen wens in te richten.

•  Microsoft geeft hoog op van het gemak waarmee Office-gebruikers zonder veel achtergrondkennis Internet-pagina's kunnen maken. Die belofte was er trouwens al bij ..TKST: Office 97, maar in de praktijk viel dat tegen. De voorbeelden die Microsoft nu laat zien, zijn inderdaad indrukwekkend. Een tekst uit Word 2000 met tabellen en grafieken ziet er na het opslaan als html-document in Internet Explorer 5 exact hetzelfde uit.

Een testrapport van het toonaangevend Internet-tijdschrift ZDNet is zeer positief over deze mogelijkheden. Toch is dat maar een halve waarheid. Wie het html-document probeert te openen met een ander programma, bijvoorbeeld de browser van Netscape, komt soms bedrogen uit. Zelfs een zeer eenvoudige Powerpoint-presentatie dijt bij het opslaan als html-document fors uit en levert in Netscape alleen maar foutmeldingen op. Hetzelfde geldt voor ingewikkelde teksten met macro's. Microsoft heeft blijkbaar een oude strategie van stal gehaald: alleen aardig zijn voor gebruikers van Microsoft-software.

•  Naast enkele andere verbeteringen -automatisch kiezen van de goede spellingscontrole bij andere talen en een mooi dialoogvenster voor het openen en bewaren van bestanden- heeft Microsoft een drietal functies 'geleend' van de concurrent. Zo is het nu mogelijk om direct bij de keuze van de lettertypes de vorm ervan te zien. Een ander oud nieuwtje is Click & type, klik met de muis op een willekeurige plek -ook op 'lege' ruimtes- op het scherm en ga daar direct typen. Verder is het wisselen tussen Office-documenten vergemakkelijkt: niet alleen elk programma maar ook elk afzonderlijk document heeft een plaats op de Taakbalk. Soortgelijke functies waren vorig jaar echter al aanwezig in WordPerfect 8 van Corel. Ten slotte pocht Microsoft op het feit dat Office 2000-documenten ook via Office 97 te lezen zijn. Maar is dat niet vanzelfsprekend? Dat kan bij WordPerfect al sinds jaar en dag.

Corel WordPerfect Office 2000
• Een prettige functie van WordPerfect 9, het bekendste onderdeel van de suite van Corel, is het RealTime-voorbeeld, geleend uit Corel Draw. Daarmee kan een gebruiker direct zien wat er verandert in z'n tekst als hij een ander lettertype kiest, al vóór hij een definitieve keuze maakt. Dat geldt ook voor andere opmaakfuncties zoals uitlijnen, kolomindeling of paginaformaat.

• Het navigeren in lange documenten is makkelijker geworden. Twee knoppen onder aan de rechterschuifbalk laten de gebruiker springen naar de laatste plaats waar iets gewijzigd is, van voetnoot naar voetnoot, of van tabel naar tabel. Een andere knop in de menubalk geeft de standaardmuis dezelfde functie als de bekende wielmuizen: langzaam een tekst over het scherm laten schuiven.

• Corel doet z'n best het pakket zo goed mogelijk te laten samenwerken met andere software. Dat geldt voor oude versies van WordPerfect –zelfs het 'onderwaterscherm' uit WP 5.1 is nog aanwezig– maar ook voor Word 97. Bijzondere lettertypes kunnen met een document meegestuurd worden, zodat de ontvanger de tekst toch in de goede vorm kan lezen.

Spraakherkenning
Is het wel nodig om een nieuwe tekstverwerker aan te schaffen? De veranderingen bij Microsoft zijn het grootst, maar het pakket is aanmerkelijk duurder dan de kantoorsoftware van Corel. In het voordeel van Microsoft pleit de mogelijkheid om eenvoudig Internet-documenten te maken en daar samen met anderen aan te werken. Dat is bij Corel omslachtiger.

De door de fabrikanten aangegeven systeemeisen zijn voor beide programma's erg minimaal. Op een Pentium 200 met 32 Mb werkgeheugen draaien ze redelijk, maar het houdt niet over. Microsoft redt zich daar beter mee dan Corel.

Een belangrijk pluspunt voor Corel is de combinatie met de spraakherkenningssoftware van Philips, die in augustus zal verschijnen. Microsoft vindt de software voor spraakherkenning nog niet goed genoeg om in de suite op te nemen, en raadt Voice Xpress van de Vlaamse firma Lernout & Hauspie aan. Als de Philips-software inderdaad goed is, pleit dat voor Corel, gezien de geringe meerprijs.

En de overige verschillen? In vergelijking met extra's als spraakherkenning is dat gerommel in de marge.

Microsoft Office 2000 is verkrijgbaar in vijf 'smaken', variërend van de bekende standaardeditie met Word, Excel, Powerpoint en Outlook, tot de Premium-versie, die ook Access, Publisher, FrontPage en PhotoDraw bevat. De prijzen variëren van ƒ 1739 tot ƒ 2789 (voor de upgrades: ƒ 799 tot ƒ 1629). Systeemeisen: Pentium 75, Windows 95 of hoger, 16 MB werkgeheugen.

Corel WordPerfect Office 2000 standaardeditie bevat WordPerfect, Quattro Pro, Corel Presentations, Corel Central en Trellix, voor ƒ 1010 (upgrade: ƒ 490). De editie met spraakherkenning zal voor 70 respectievelijk 30 gulden meerprijs leverbaar zijn. Systeemeisen: 486dx66, Windows 95 of hoger, 16 MB werkgeheugen. Voor de spraakherkenningssoftware wordt een Pentium II met 128 MB werkgeheugen aanbevolen.