Wetenschap 1 juni 1999
„Nieuw medium nodig om aan personeel te komen”

Een baan uit een virtuele kaartenbak

Door Annemarie Cornelisse
De tentamens zijn achter de rug, de eindgesprekken gevoerd, het diploma is in zicht. Nu nog een baan. Schoolverlaters hebben het in deze tijd van het jaar druk met solliciteren. Wie niet via netwerken aan de bak komt, moet het hebben van de personeelsadvertenties uit kranten. Maar daarnaast is Internet hét medium voor het vinden van een baan.

Werk is er in overvloed anno 1999. Er zijn zo veel banen, dat het voor bedrijven steeds moeilijker wordt om goede arbeidskrachten te vinden. Vooral in de IT-sector is het raak. Werkgevers proberen met de meest fantastische aanbiedingen –een gratis auto, per helikopter naar het sollicitatiegesprek– schoolverlaters te lokken voor het IT-werk.

Mede doordat werkgevers zo'n tekort aan gegadigden hebben, zoeken ze alternatieven om hun vacatures te vervullen. Op de gebruikelijke personeelsadvertentie in de krant komt nauwelijks reactie. Tegelijkertijd adverteren bedrijven driftig op Internet, waar de virtuele vacaturebanken oprukken. Je hoeft bij een zoekprogramma alleen maar ”vacaturebank” in te tikken en er verschijnt een waslijst aan banenmogelijkheden.

Het concept van zo'n vacaturebank op Internet is simpel. Werkzoekenden kunnen op de virtuele arbeidsmarkt niet alleen vacatures zoeken die bij hen passen, maar ze kunnen ook –meestal gratis– hun curriculum vitae (CV) op het net zetten, zodat bedrijven een geschikte kandidaat eruit kunnen plukken. Headhunters, werkgevers, werving- en selectiebureaus en uitzendorganisaties doen hetzelfde met hun vacatures. Een uiterst krachtige computer vergelijkt die gegevens. Direct is op het scherm te zien welke kandidaat het beste aansluit bij welke vacature. Ze kunnen meteen reageren per e-mail.

Een nieuwkomer op het gebied van banensites op Internet is Vacant. Deze onderneming –die wekelijks een vacaturekrant uitgeeft– heeft weliswaar al langer een Internet-site, maar die wordt begin deze maand helemaal omgegooid. Er komen voortaan vacatures op te staan waar de adverteerder voor betaalt. Nieuw is dat de adverteerder zijn e-mailadres vermeldt, zodat reageren direct mogelijk is.

Of bedrijven erg enthousiast zijn voor een advertentie op Internet betwijfelt A. Engberts, mede-eigenaar van Vacant. „Ze moeten wel. Op de advertenties in gewone kranten krijgen ze steeds minder respons. Ze hebben een nieuw medium nodig om aan personeel te komen.”

Volgens Engberts is de verhouding tussen het aantal vacatures en het aantal werkzoekenden behoorlijk zoek. „Er zijn veel te veel vacatures voor veel te weinig gegadigden. Wekelijks zien wij 4500 vacatures voorbijkomen, waar men nauwelijks respons op krijgt. Daarnaast gebeurt er ook veel in het informele circuit. Via netwerken komen bedrijven dan aan personeel.”

Service
Vacant heeft nog een extra service voor zijn lezers. Wie een abonnement op de krant neemt, kan zijn CV per e-mail tegen betaling laten doorsturen naar zo'n duizend uitzend-, wervings- en selectiebureaus naar keuze.

Concurrentie is er op het web volop. Veruit de grootste vacaturebanken op Internet zijn Intermediair Online en JobNews. Volgens het nieuwste Online Bereiksonderzoek Arbeidsmarkt (OBA'99), dat in het eerste kwartaal van dit jaar werd gehouden, scoort JobNews het hoogst in naamsbekendheid en is Intermediair Online de best bezochte site. Vacant komt volgens Engberts op de vierde plaats. „Het echte probleem met vacatures op Internet is dat je ontzettend veel reclame moet maken om bezoekers te trekken. Degene die het beste voor zijn site zorgt en hem actueel houdt, wint.” De huidige Vacant-site trekt volgens Engberts zo'n 600 tot 1000 bezoekers per dag. Dat is bij concurrent JobNews minstens het vijfvoudige.

Het arbeidsbureau heeft de weg naar Internet ook gevonden. De site voor werkzoekenden telt zo'n 38.000 vacatures. Daarnaast kan de werkzoekende informatie vinden over bijvoorbeeld arbeidsvoorwaarden en open sollicitaties. Veel andere websites bieden eveneens een schat aan informatie over alles wat met werk te maken heeft. Bij Intermediair Online is bijvoorbeeld een salariskompas dat uitrekent hoeveel iemand hoort te verdienen. JobNews geeft onder meer praktische tips over hoe je kunt onderhandelen met je werkgever.

Verhoudingen
Dat het meestal hoger opgeleiden zijn die een baan zoeken via Internet, blijkt bij de website van JobbingMall. Volgens directeur W. Goede bestaat de helft van de werkzoekenden bij zijn site uit hbo'ers. Een kwart van de gebruikers is academisch opgeleid en de overige 25 procent bestaat uit mbo'ers. Bij deze groep constateert Goede overigens een verandering. „Steeds meer mbo'ers maken gebruik van de vacaturebank.” Account-manager K. Andriessen van JobNews constateert soortgelijke verhoudingen.

Iemand die zijn CV op de site van JobbingMall zet, kan kiezen uit twee opties. Een kandidaat met een ”open CV” geeft daarmee aan dat hij direct contact zoekt; werkgevers die een passende baan voor hem hebben, krijgen al zijn personalia te zien. Kiest een kandidaat voor een ”dichte CV” dan wordt hij geattendeerd op passende vacatures, maar moet hij zelf actie ondernemen en zich bij het bedrijf bekendmaken.

Krant
In de Verenigde Staten is het zoeken van een baan via Internet populair. De site van CareerPath had in januari dit jaar maar liefst 322.057 vacatures op haar lijstje staan, dat is twee keer zoveel als 1,5 jaar geleden. Geen wonder dat de site zich kan verheugen op een groot aantal bezoekers: 8,35 miljoen per maand. Op de site is een overzicht te vinden van vacatures uit 27 verschillende Amerikaanse kranten.

In Nederland is Clickwork de site die een overzicht geeft van vacatures uit de kranten Algemeen Dagblad, de Volkskrant, NRC Handelsblad en Trouw. Vacatures staan per vakgebied vermeld.

Is Internet de toekomstige vervanger voor de personeelsadvertenties in kranten? Nee, zeggen de directeuren van de Internet-vacaturebanken. Engberts: „Er zal altijd een categorie mensen zijn die het fijner vindt om een krant in handen te hebben.” Ook JobbingMall-directeur Goede is van mening dat Internet niet volledig de plaats in kan nemen van een krant. „Vacatures op Internet zijn een mooie aanvulling op de krant. Het kan goed samengaan.”

Succes
Dat een vacaturebank succesvol kan zijn voor werkzoekenden, blijkt uit het verhaal van Hanneke Slee. Zij kwam aan een baan bij het communicatiebureau Muller & Smulders in Utrecht via de vacaturebank van Monsterboard. Samen met een collega surfde ze over Internet, op zoek naar een baan. „Toen ik de vacature van Muller & Smulders zag staan, heb ik niet via e-mail gereageerd, maar de telefoon gepakt. Het was allemaal snel geregeld.” Hoewel ze niet langer dan 4 maanden bij het bedrijf heeft gewerkt, vindt ze de vacaturebanken op Internet een uitkomst. „Het is ideaal dat je kunt zoeken en dat de database geschikte vacatures voor je selecteert.”

Een overzicht van vacaturebanken met het aantal vacatures:

www.intermediair.nl (ca. 1700)
www.jobnews.nl (ca. 1300)
www.monsterboard.nl (ca. 1020)
www.banennet.nl (ca. 4500; tegen betaling)
www.vacant.nl (ca. 6000)
www.arbeidsbureau.nl (ca. 38.000)
www.jobbingmall.nl
www.vacaturebank.nl
www.clickwork.nl (ca. 2000)
www.careerpath.com (ca. 322.000)
www.automatiseringgids.nl (ca. 325)
www.vacature.nieuws.net