Wetenschap11 mei 1999

DNA-reparatie zichtbaar gemaakt

Ultraviolette straling in zonlicht beschadigt het DNA in huidcellen. Reparatie-eiwitten herstellen die schade niet spontaan, zoals altijd werd gedacht. Ze binden zich alleen aan het beschadigde DNA als ze er toevallig tegenaan botsen.

Dat schrijven Nederlandse onderzoekers van het Josephine Nefkens Instituut in Rotterdam in de jongste editie van het tijdschrift Science. Dat instituut is kortgeleden ontstaan uit een fusie van de Daniël den Hoedkliniek en afdelingen van de medische faculteit van de Erasmus Universiteit. De groep staat onder leiding van prof. dr. J. Hoeijmakers van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

De wetenschappers maakten DNA-reparatie zichtbaar met fluorescerende eiwitten. Op die manier hebben ze de activiteiten van enkele van de ongeveer dertig reparatie-eiwitten die UV-schade herstellen, ontrafeld. Het 'recept' voor deze fluorescerende eiwitten werd in levende cellen achter de code op het erfelijk materiaal voor enkele reparatie-eiwitten geplakt.

De fluorescerende eiwtten laten groen licht zien als ze met blauw licht worden beschenen. De onderzoekers volgden de bewegingen van de eiwitten. Zij waren verrast toen ze ontdekten dat de 'hulptroepen' zich vrijer bewegen dan werd aangenomen.

Het onderzoek naar het gedrag van reparatie-eiwitten in levende cellen heeft tot doel er achter te komen hoe cellen DNA-schade te lijf gaan. De gebruikte methode kan volgens de onderzoekers ook worden gebruikt om andere processen in levende cellen te volgen.