Wetenschap 6 april 1999

Geluid geeft licht

Geluidstrillingen met een hoge frequentie kunnen ervoor zorgen dat in een glas water met luchtbelletjes een lichtflits ontstaat. Voor dat verschijnsel, sonoluminescentie, heeft dr. D. Lohse, hoogleraar warmte- en technische natuurkunde aan de Universiteit Twente, een theoretische verklaring gegeven. Samen met Amerikaanse en Duitse onderzoekers schrijft hij hierover in het jongste nummer van het wetenschappelijk tijdschrift Nature.

Voor het menselijke oor niet hoorbare geluidstrillingen leiden tot een supersnelle uitzetting en inkrimping van de luchtbelletjes. Dat heeft een hoge temperatuur en druk tot gevolg. Als de geluidssterkte maar hoog genoeg is, kan een lichtflits van een miljardste seconde ontstaan. Daarbij gaat het wel om extreem samengebalde geluidsenenergie en temperaturen van ten minste 20.000 graden Celsius.

Volgens het tijdschrift Nature heeft de theoretische verklaring praktische betekenis voor het verschijnsel kernfusie. Versmelting van atoomkernen zou een goedkope en vrijwel onuitputtelijke bron van energie vormen. Door middel van kernfusie kan de mens op aarde de manier van energieproductie van de zon nabootsen.