KLM'er: Toestel zo
robuust als een Solex

Van de negen basisversies van de Boeing 737 die de Amerikaanse vliegtuigfabrikant heeft gebouwd, zijn nu in totaal meer dan 4250 toestellen verkocht. Hiermee is de 737 het bestverkochte straalverkeersvliegtuig ter wereld. Dit record zal altijd op naam van deze Boeing blijven staan, omdat de Amerikanen nieuwe uitvoeringen van een bepaald type een versienummer achter de basisaanduiding geven. Dit in tegenstelling tot de Europese Airbus, die afgeleide versies soms een ander typenummer geeft.

Inmiddels heeft Boeing zeven basisversies van de 737 gebouwd, de series 100/200/300/400/500/700/800. In aanbouw is de 737-600; de 737-900 is op de tekentafel in ontwikkeling. De versies 600 en hoger worden aangeduid als de ”next generation” (ng) 737's.

Ontwerp
Alle 737's vliegen in hoofdzaak op korte tot middellange afstanden (3440 tot 6110 kilometer). De capaciteit varieert van 85 tot 189 passagiers. Het basisontwerp van de 737 dateert uit het midden van de jaren '60. Lufthansa plaatste in 1965 als eerste een order (21) voor dit type. Op 10 februari 1968 nam de Duitse maatschappij de 737-100 in gebruik. Van de dertig exemplaren die Boeing van deze versie bouwde, vliegen er in totaal nog acht in Noord- en Zuid-Amerika.

Speciaal op verzoek van het Amerikaanse United Airlines maakte Boeing een verlengde versie (de 200) met een extra capaciteit voor minimaal tien passagiers. De 200-serie bracht het tot 1114 exemplaren, waarvan er nog circa 870 vliegen. Het oudste 737-type dat nu nog wordt gebouwd is de 300. Boeing stopt de productie van de varianten 300, 400 en 500 echter binnen 1 jaar.

Nieuwe 737-orders worden in principe alleen nog maar voor de ng-versies geaccepteerd. Het ng-orderboek omvat nu 1130 toestellen, waarvan acht voor Transavia (de 800) en zeventien voor de KLM (dertien 800's en vier 900's). Belangrijke technische noviteiten van de ng-737's zijn een verbeterde vleugel en krachtiger motoren die beduidend stiller zijn dan die van de klassieke 737's. De nieuwe motor levert 10 procent meer vermogen en heeft zowel een lager brandstofverbruik als een lagere uitstoot van verbrandingsgassen. Inmiddels heeft de KLM de motoren van haar 737-300's en 400's (in totaal 36 vliegtuigen) van akoestische panelen voorzien, waardoor ze veel minder lawaai leveren.

Solex
Omdat Boeing de 737 steeds op het basisontwerp doorontwikkeld, kan een cockpitbemanning die op de versies 300, 400 en 500 vliegt, via een simulatortraining van enkele dagen de 800 onder de knie krijgen. Daarna mag elke vlieger alle versies van de 300 tot en met de 800 door elkaar vliegen. Echte trainingsvluchten voor nieuwe typen zijn bij de KLM eerder uitzondering dan regel.

Gezagvoerder Alex Blok vloog eind vorige maand als een van vier vliegers de 800 naar Schiphol. Bij de start had hij geen enkel feitelijk vlieguur op deze versie. Blok: „De simulatortraining is zo goed dat je daarmee voor de typebevoegdheid kunt volstaan. In de praktijk is de 737 een robuust, betrouwbaar toestel gebleken. Ik heb dit type als een Solex ervaren. Je 'trapt' de 737 's morgens aan en je bent weg. De Fokker 100 vertoonde dan nog wel eens kuren.”

Nieuw in de cockpit is het ”enhanced ground proximity warning system” (EGPWS). Blok: „De 737-800 is het eerste KLM-toestel met dit systeem. EGPWS waarschuwt de bemanning 60 seconden van tevoren als grondobstakels te dicht worden genaderd. Voorheen was dat 30 seconden. Hiermee wordt de vliegveiligheid verder verhoogd. In voorkomende gevallen geeft het systeem zowel de contouren als de hoogten van bergen op de beeldschermen weer.”