”Vandaag gepost, morgen bezorgd”

PTT-Post maakt het zichzelf niet makkelijk met de belofte ”Vandaag gepost, morgen bezorgd.” Zo'n 22 miljoen brieven moeten elke dag tijdig op de juiste plaats van bestemming aankomen.

Die belofte van PTT Post ligt overigens vast in de Postwet. Volgens deze wet moet PTT Post alle aangeboden post met een gewicht tot 10 kilo tegen redelijke tarieven bezorgen, 6 dagen per week en in heel Nederland. Binnenlandse brieven moeten binnen 1 dag bij de geadresseerde worden besteld. Alleen poststukken die niet voldoen aan de gestelde voorwaarden van frankering, gewicht, afmetingen, adressering en verpakking mag PTT Post weigeren.

Wat briefpost betreft heeft het bedrijf tot op heden weinig concurrentie: het heeft het alleenrecht op post tot 500 gram. In 2003 moet dat verleden tijd zijn. Een reeds bestaand Europees besluit heft dan het monopolie op, tenzij Europa te weinig vooruitgang boekt met de liberalisering. En dat gaat nog niet overal even vlot.

PTT Post-klanten blijken in toenemende mate tevreden te zijn over de bezorgkwaliteit. In 1993 was 83 procent te spreken over de service, in 1997 was dat percentage gegroeid tot 86. Het postbedrijf meet jaarlijks de tevredenheid bij 50.000 klanten.

De kwaliteit van de bezorging staat continu onder controle. Gemiddeld 95 procent van de brieven bereikt volgens die onderzoeken –uitgevoerd door bureau Intomart– binnen 1 dag de bestemming. Dat was 10 jaar geleden nog 90 procent. Voor deze proeven ontvangt een groep klanten met enige regelmaat testbrieven. Over de ontvangst daarvan rapporteren de deelnemers aan het onderzoeksbureau.

De omvangrijke reorganisatie ”Briefpost 2000” bracht in eerste instantie eerder verslechtering dan verbetering. Voorjaar '98 gingen alle sorteeractiviteiten voor briefpost over naar de zes nieuwe centra. Het percentage brieven dat binnen 24 uur bij de geadresseerde in de bus lag zakte toen naar zo'n 91 à 92, zegt Hanne Kluck, mediavoorlichtster bij TNT PostGroep waarvan PTT Post deel uitmaakt. Na het afronden van het project is het de bedoeling dat de score ”vandaag gepost, morgen bezorgd” boven de gebruikelijke 95 procent komt te liggen.

Volgens J. A. M. ten Dam, projectmanager van ”Briefpost 2000”, doet PTT het ten opzichte van andere landen „goed.” „Maar met de unieke situatie waarin we verkeren zouden we ons de ogen uit het hoofd moeten schamen als dat niet zo was.” In Nederland heeft PTT Post min of meer alles mee: een uitgebreid wegennet –de tijd dat post per trein werd vervoerd, is voorbij–, een hoge bevolkingsdichtheid –en dus ook een hoge brievenbusdichtheid– en vrijwel altijd goede weersomstandigheden, zegt Ten Dam. „Bergen sneeuw of extreem lage temperaturen zoals onlangs in Finland zitten ons nooit in de weg.”

Bij vergelijking van de kwaliteitscijfers van de Europese landen, blijkt dat de cijfers op enkele uitzonderingen na allemaal rond 90 à 95 procent schommelen. België en Denemarken liggen ook op 95 procent. Portugal, Zwitserland en zelfs een uitgestrekt land als Zweden scoren iets hoger, zo'n 97 procent. Italië blijft daar met bijna 82 procent een stuk bij achter, en Frankrijk en Spanje doen het met respectievelijk 76 en 66 procent helemaal slecht. Het kan dus beter dan de 95 procent van PTT Post.

Behalve naar de bezorging van binnenlandse post bestaat er ook onderzoek naar het internationale postverkeer. Een van die kwaliteitsonderzoeken gebeurt in het verband van de International Post Corporation (IPC). De IPC is een samenwerkingsverband van 22 postorganisaties. Gebleken is dat de 'reistijd' van internationale post binnen Europa de laatste jaren is afgenomen, van 3,1 dagen in 1994 tot 2,7 dagen in 1997.

Net als bij de binnenlandse proeven registreren klanten in de betrokken landen de ontvangst van proefbrieven. Ook worden brieven uitgerust met chips. Detectoren in Nederland en in het land van bestemming leggen vast wanneer deze 'chipsbrieven' passeren. Het gaat hier overigens alleen om first class-briefpost, de snelste standaardverzendwijze.

Als uit zo'n onderzoek blijkt dat ergens iets misgaat, wordt een brief met een 'bibberchip' verstuurd volgens hetzelfde traject. Die brief –dunner dan 4 millimeter en lichter dan 40 gram– bevat een miniseismograaf die schokken registreert. De chip heeft een ingebouwd geheugen en een klokje. Uit de geregistreerde trillingen is af te leiden wanneer welk transportmiddel is gebruikt. Zo is precies na te gaan waar zich afwijkingen in dat traject voordoen. Volgens PTT Post zijn op deze manier al verschillende knelpunten in het internationale verkeer opgespoord en weggenomen.