Wetenschap

Autosoftware maakt vergelijking modellen tot kinderspel

Showroom op show-rom

S. M. de Bruijn
Een auto koop je op het oog. Althans, daar heeft het veel van weg, als je moet afgaan op alle glans en glitter in de showroom. Spoilers en striping, sportstoelen en schuifdak, veel klanten willen show voor hun geld. Een andere categorie kopers gaat af op het gevoel: de wegligging, de vering, de vorm van de pook of de druk in de stoel bij plankgas.

Wie z'n hoofd niet op hol laat brengen door al dat glimmende blik, en bij gevoel vooral denkt aan de dikte van z'n portemonnee, kan terecht bij een van de auto-cd-roms die op de valreep van het vorige jaar verschenen. Vooral de uitgekiende koper, die altijd al met duimstok, rekenmachine en blocnote naar een showroom ging, kan zich op de computer goed voorbereiden op een proefrit. Beter dan met de centimetersdikke autojaarboeken.

Het meest uitgebreide computerprogramma is CarBase Occasion '99. In totaal beschrijft de software niet minder dan 9500 automodellen uit de achterliggende 8 jaar. Van elk type zijn 180 gegevens te vinden, variërend van voor de hand liggende kenmerken –aantal deuren, cilinders en versnellingen, brandstofverbruik– tot allerlei exotische karaktertrekjes van in- en exterieur. Zijn de remschijven massief of geventileerd, is de intervalruitenwisser regelbaar, is het dashboardkastje verlicht, zit er een regensensor op, of zelfs een speciaal stuifmeelfilter?

Toegegeven, ook met de jaarlijkse autoboeken kom je er wel achter welk vlees er onder de kap zit. Het voordeel van de cd-rom is echter dat je de tabellen van willekeurige auto's naast elkaar kunt zetten, om ze te vergelijken. In één oogopslag zie je dat de Opel Vectra 1.8i, de Ford Mondeo 1.8i en de Peugeot 406 SR 1.8 sterk overeenkomen wat betreft prijs, afmetingen en uitrusting. Toch zijn er verschillen: de Opel heeft standaard abs en in de bagageruimte passen de meeste koffers; de Ford is het zuinigst en heeft hogere overbrengingsverhoudingen in de tweede en derde versnelling, de Peugeot is 58 millimeter breder dan de Opel en heeft als enige een speciaal leeslampje bij de voorstoelen. Zo'n vergelijking maken met een boek op je schoot is ondoenlijk, tenzij je de pagina's eruitscheurt.

Selectie
Wie niet zo makkelijk een keus kan maken, krijgt het met CarBase nog moeilijker. Heb je eindelijk iets gevonden, dan zoekt het programma met het grootste gemak tientallen concurrenten op. Daarbij kun je aangeven welke kenmerken mogen verschillen en hoeveel. Zo'n speurtocht voor de Opel Vectra levert ruim honderd andere automodellen op, ze verschillen niet meer dan 10 procent wat betreft cilinderinhoud, lengte en prijs.

Juist die selectiemogelijkheden vormen de sterke kant van CarBase. Een andere nuttige functie van het eenvoudig te bedienen programma is de kostenberekening. Het programma schat een inruilwaarde, geeft de onderhoudskosten aan en houdt zelfs rekening met rentederving. Alle kostenposten zijn door de computer voorgerekend, maar de gebruiker kan afwijkende bedragen invullen. Bij 20.000 kilometer per jaar en een afschrijving over 3 jaar kosten de drie bovengenoemde auto's 72 tot 75 cent per kilometer.

In dat kilometerbedrag blijkt de afschrijving steevast een van de grootste kostenposten. Vaak is zo'n berekening nattevingerwerk, maar CarBase baseert z'n gegevens op marktonderzoek bij aanbieders door het hele land. Het programma houdt daarbij rekening met kilometerstand, bouwjaar en -maand en de accessoires van de auto. Bovendien vult uitgeverij Uilenstein elk kwartaal via Internet de gegevens aan, zodat de waardebepaling nog preciezer wordt.

Uilenstein geeft naast CarBase Occasion ook de CarBase Actueel uit. Die bevat geen gegevens over occasions, maar wel de jongste modellen, tot en met de Volkswagen New Beetle, die sinds vorige maand in Nederland leverbaar is. De Actueel-cd-rom bevat bovendien de adressen van 4200 dealers. Een ander verschil met de Occasion-cd-rom is de korte beschrijving die bij elk model staat, van de verschillende types, de uitrusting en het moment van introductie. Storend is dat in deze tekst letters met accenten wegvallen, waardoor elke coupé verandert in een coup.

Een derde uitgave van Uilenstein is de Auto Select 1999. Die bevat vrijwel dezelfde gegevens als de CarBase Actueel, maar je kunt niet meer dan twee modellen met elkaar vergelijken. De mogelijkheden zijn beperkter en de bediening ervan is minder vriendelijk, maar daar staat een lagere prijs tegenover.

Ook uitgeverij A & A Automobiel en Advies heeft een auto-cd-rom uitgegeven, de AutoDisk '99. Evenals de andere schijven is deze cd-rom bijgewerkt tot en met de autosalon in Parijs, afgelopen oktober. Het programma zit vol foefjes en piepjes, maar die zijn weinig functioneel. Qua bediening, presentatie en volledigheid moet AutoDisk duidelijk onderdoen voor z'n concurrenten, al is de schijf niet meer zo knullig als de versie van een paar jaar geleden.

Kamerbreed
Wat ontbreekt in deze cd-roms, is een kritische bespreking of een rij-impressie van de automodellen, zoals je die in de vakbladen aantreft. Cijfers zeggen niet alles. Betekent een wielbasis van 234 centimeter dat je ruimte genoeg hebt voor je benen? Dat soort informatie vind je in de AutoWeek Jaar-cd-rom 1999. Meer dan zeshonderd tests, waarvan 185 van het laatste jaar, zijn hierin opgenomen, samen met foto's en specificaties van de auto's.

Nadeel van zulke besprekingen is dat ze altijd subjectief zijn. Je komt een lovend verhaal tegen over de smart, terwijl die eigenwijze auto in andere bladen afgekraakt wordt. Toch zijn de tests zeker niet altijd positief, de schrijvers hebben de auto's kritisch onder de loep genomen. Soms zijn de omschrijvingen wat weelderig: de Peugeot 406 Break heeft een „jolig uitbollende achterpartij” en „het leer vliegt je kamerbreed om de oren” in de Lexus LS 400. Dat doet denken aan de kretologie bij een wijnproeverij.

De cd-rom is een nuttige aanvulling op de statistieken van de andere schijven. Er zitten zelfs getallen bij die CarBase niet heeft: het geluidsniveau in de auto, bij een snelheid van 100 en 120 kilometer per uur.

Video
Waar die uitgevers van auto-cd-roms mee op moeten houden, is het afvullen van de schijfjes met korte reclamefilmpjes van allerlei automerken. De kwaliteit ervan is slecht, blokkerig, en de inhoud ervan geeft nauwelijks nuttige informatie ten opzichte van de duizenden foto's die al op elke cd-rom staan. Wacht maar tot de dvd-rom ingeburgerd raakt, daar passen video's van goede kwaliteit op. Het oog wil ook wat.

N.a.v. ”CarBase Actueel '99” en ”CarBase Occasion '99”. Systeemeisen: Windows 3.1, 8 Mb RAM; resp. ƒ 44,95 en ƒ 59,95.

”Auto Select 1999”. Systeemeisen: Windows 95, 8 Mb RAM; ƒ 29,95.

”AutoWeek Jaar-cd-rom 1999”. Systeemeisen: Windows 3.1, 4 Mb RAM; ƒ 29,95.

Deze vier cd-roms zijn uitgegeven door Uilenstein, Leersum.

”AutoDisk '99”, uitg. A & A Automobiel Advies, Heerhugowaard. Systeemeisen: Windows 3.0 of hoger, 486dx-processor; ƒ 29,95.