Verlangen naar 2000

”Bezoekers welkom”, staat er op het bordje bij de inrit. Het staat er al jaren, en David en Johanna Hecker zijn nog niet van plan het weg te halen. Inrit is niet het goede woord voor een modderpad naar een huis dat 30 kilometer van de verharde weg af ligt. Twintig jaar geleden arriveerden de Heckers vanuit het zuiden van Californië in Noord-Minnesota; de pioniers noemden het terrein “God's Wilderness”. Met blote handen, een stel werkpaarden en de hulp van hun elf kinderen zijn in de 'wildernis' inmiddels een aantal primitieve huizen neergezet.

Van het jaar-2000-probleem hadden ze tot afgelopen zomer nooit gehoord. Ze zullen er ook geen last van hebben. Elektriciteit is er niet op “God's Wilderness” en de computer van David staat in het dichtstbijzijnde stadje, Beaver Bay, op 65 kilometer afstand.

„Een kloekzinnig mens ziet het kwaad en verbergt zich”, zo citeert David Hecker de koning Salomo op zijn Internet-pagina. „Naderen we het einde der tijden? We horen steeds meer over het Y2K-probleem, dat een ongekende chaos dreigt te veroorzaken in onze krankzinnige welvaartsmaatschappij. De meeste mensen ontkennen het probleem, maar voor degenen die wakkergeschud zijn, is dit jaar, 1998, de tijd van handelen. Als je wil verhuizen is het nu het juiste tijdstip”.

De Heckers voelden dit voorjaar „de leiding van de Heere” om land te koop aan te bieden aan andere christelijke gezinnen. De maatschappij is vol van drugs, pornografie en situatie-ethiek, en daarom geven zij de voorkeur aan een rustige, eenvoudige levensstijl.

Inmiddels is de rust voorbij. Weliswaar woont er nog slechts een handvol gezinnen op “God's Wilderness”, maar David heeft al twintig stukken grond verkocht en schat dat er plaats is voor een volgende twintig gezinnen. „We hebben geen reclame meer nodig, die Internet-pagina's waar we grond te koop aanbieden, halen we binnenkort weg”.

Hij geeft toe dat voor veel van z'n klanten de verwachte millenniumproblemen de katalysator of zelfs het hoofdmotief waren om de wildernis in te trekken. „Maar we hebben niet het idee dat ze komen uit angst, eerder vanuit een zich voorbereiden op moeilijke tijden. Ik geloof niet dat christenen kluizenaars behoren te zijn. We hamsteren niet, niemand 'verbergt zich' hier”.

De rol van Internet bij het millenniumprobleem is opvallend. Allerlei websites bieden informatie aan om technische problemen op te lossen, maar tegelijkertijd overlevingspakketten, voor het geval het misgaat. Wilde verhalen doen –letterlijk– de ronde op het wereldwijde web, voedzame grond vindend in de Amerikaanse samenleving. Het is voor het eerst in de geschiedenis dat onheilsverwachtingen zo nadrukkelijk gekoppeld zijn aan een technologische crisis. Oogsten we nu de rekening van decennialang technicistisch denken?

De situatie is te ernstig om het jaar-2000-probleem schouderophalend te bagatelliseren, zoals een paar weken geleden de Amsterdamse cultuurhistoricus prof. dr. J. van Herwaarden deed. De Amerikaanse paniek is echter het andere uiterste. Gary North geeft zijn boek de titel “Achterwaarts, christenstrijders”. De verontrustende rapporten over het millenniumprobleem klinken hem in de oren als de voorboden van het Armageddon, als het hoefgetrappel van de Ruiter op het witte paard (Openbaring 19). Inmiddels is overigens een tegenbeweging ontstaan. Een andere, veelbezochte website ontkracht cruciale onderdelen in Norths redenering.

De opzwepende taal op Norths website lijkt bovendien vooral bedoeld om z'n eigen kas te spekken. Begin december kreeg ik nog een bedelbrief per e-mail van hem. North biedt z'n boeken nu voor de helft van de prijs aan: straks komt de hongersnood en pestilentie, dan heb je zijn boeken nodig om alles weer op te bouwen. Maar hoe moet je er dan aan komen? „Bestel ze daarom nu. Je laatste kans. Niet meer dan drie stuks per titel”. Met de complottheorie van Marrs is iets dergelijks aan de hand: je hoort de details van de samenzwering pas als je 10 dollar overmaakt. Zonde van het geld.

Welke houding past een christen? Op de vlucht, het gebergte in, zoals Jezus beveelt in Matthéüs 24? Die raad lijkt eerder betrekking te hebben op de aanstaande verwoesting van Jeruzalem. Tijdens Zijn kruisgang zegt Jezus echter dat ze dan zullen roepen tot de bergen: Valt op ons, en tot de heuvels: Bedekt ons.

Christenen moeten nu juist de handen uit de mouwen steken, niet bezorgd zijn maar voorzorgen treffen. „In Gods voorzieningheid zijn christenen een firebreak, een brandgang geworden voor de Amerikaanse gemeenschap. Als wíj in paniek raken, zullen anderen volgen. Maar als we vooroplopen door gepaste maatregelen te treffen en vast te houden aan onze roeping, dan kunnen anderen zich daaraan vastklampen. Dat is van levensbelang, want een huwelijk tussen het eeuwenoude millennarianisme (chiliasme, stroming die op grond van Openbaring 20 gelooft in de komst van een duizendjarig vrederijk, SMdB) en de moderne technologische zorgen, kan een prairiebrand door de hele Verenigde Staten veroorzaken. En zo'n vuur is nauwelijks te stoppen,” waarschuwt dr. Marvin Olasky, hoogleraar journalistiek aan de Universiteit van Texas.

Vluchten voor de oordeelsdag is naïef. God, voor Wie een millennium maar is als één dag, heeft geen computercrisis nodig. Die dag komt als een dief in de nacht.

Een christen vlucht niet, maar verlangt. Hij reikhalst, vanwege een blij vooruitzicht. „Als die tekenen komen, heft uw hoofden opwaarts, want uw verlossing is nabij” (Lukas 21:28). Hij onderschrijft de Drie Formulieren van Enigheid, en zegt, zij het met schroom, Guido de Bres' slotwoorden na: „Daarom verwachten wij die grote dag met een groot verlangen, om ten volle te genieten de beloften Gods, in Jezus Christus, onze Heere”.