Huisartsen staan in de frontlinie

Het schrikscenario: een huisarts die op 1 januari 2000 gevangen zit in zijn eigen praktijk. De automatische glazen deur gaat niet meer open omdat de infraroodsensor met ingebouwde datumprogrammering niet meer werkt. Bellen is onmogelijk, want de telefooncentrale die nog net niet millenniumproof is afgeleverd, is buiten werking. Het computersysteem met adressenbestanden en medische gegevens van patiënten ligt plat. Berichtenverkeer met collega's, apothekers en ziekenhuizen is onmogelijk.

Wie als huisarts hiermee te maken krijgt, kan maar het beste een valiumpje pakken en de benen strekken op de onderzoekstafel in de hoop op betere tijden.

Gelukkig voor huisartsen (en hun patiënten) hoeft het zover waarschijnlijk niet te komen. Tenminste, als het ligt aan de inspanningen van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) die in de persoon van de heer M. C. Ribbens is vertegenwoordigd in het Millennium Platform Zorg.

Alle problemen uitsluiten, kan Ribbens overigens niet. Want de huisarts is slechts een schakel in het grote zorgcircuit. „Hij staat als eerstelijnshulpverlener in de frontlinie. Als het elders misgaat, kan de huisarts te maken krijgen met de gevolgen. Ik weet bijvoorbeeld dat in de regio Nijmegen in ziekenhuizen geen opnames zullen worden gepland rond de jaarwisseling 1999/2000. Dat kan leiden tot meer intensieve thuiszorg, om maar iets te noemen”.

Ribbens somt op wat er inmiddels is gebeurd zodat huisartsen millenniumproblemen in hun apparaten straks „zelf kunnen tackelen”. Onderzoekers van de vakgroep medische informatica van de Erasmus Universiteit hebben in samenwerking met de LHV en de apothekersorganisatie KNMP in spreekkamers van huisartsen en in apotheken rondgeneusd om alle computersystemen op hun millenniumbestendigheid te analyseren.

Zij stelden vast dat onder meer de huistelefooncentrales, het huisartseninformatiesysteem (HIS) en het apothekersinformatiesysteem (AIS) het meest bedreigd worden door het millenniumprobleem.

Aan de hand van het onderzoek is een checklist ontwikkeld die alle Nederlandse huisartsen in januari en februari krijgen toegestuurd. De 23 districtsvoorlichters van de LHV zijn inmiddels opgeleid in het hanteren van de checklist. Ribbens: „Huisartsen krijgen straks een testfloppy thuisgestuurd om te kijken of hun computers millenniumbestendig zijn. Als ze alle apparaten langslopen, denk ik dat de gemiddelde huisarts een middag nodig heeft om z'n digitale zaakjes veilig te stellen”.

Met de software, het huisartseninformatiesysteem, hoeven ze zich niet te bemoeien. De leveranciers moeten ervoor zorgen dat hun pakket millenniumproof is. „Een enorme klus”, aldus Ribbens. „want heel veel zaken in het systeem zijn gekoppeld aan een datum. Leveranciers van de informatiesystemen denken pas begin volgend jaar millenniumbestendige HIS-versies te kunnen leveren. Dan moeten de systemen nog op de computers van de dokters worden geïnstalleerd. Huisartsen zullen volgend jaar dan ook geregeld 'updates' krijgen thuisgestuurd om hun informatiesysteem klaar te maken voor de volgende eeuw”.