Chauffeur wordt op
topsnelheid onwel

Cruise control, een snelheidsbegrenzer, een botswaarschuwingssysteem, satellietnavigatie, wat blijft er nog voor aardigheid over om achter het stuur te kruipen? Wat vindt de bestuurder eigenlijk van al die moderne autotechniek? Om dat te onderzoeken ontwierp TNO Technische Menskunde de Icacad, een Chrysler Voyager volgepropt met bijna alle denkbare systemen om het autorijden verder te automatiseren. Wordt het rijden echt veiliger?

Om dat te meten, maakt de TNO'er Alexander de Vos bijvoorbeeld gebruik van een occlusiebril: een bril die door de bestuurder naar believen doorzichtig en ondoorzichtig gemaakt kan worden door op een knop te drukken. Voelt iemand zich, ondanks de cruise control, niet veilig achter het stuur, dan zal hij de neiging hebben vaak te kijken. Een lcd-schermpje brengt het rijgedrag in beeld.

In opdracht van BMW onderzocht De Vos wat het effect is van rijstrookherkenning en 'hulp' bij het sturen: het stuur kleeft vast, de chauffeur kan wel zelf sturen maar krijgt tegendruk als hij de verkeerde richting ingaat. De Vos stelde vast dat zo'n systeem 30 procent minder visuele belasting van de chauffeur opleverde.

In Rijnwoude rijdt de Icacad achter een Volkswagen Passat, waarvan de achterzijde voorzien is van een grote grijze plaat. Een intelligente cruise control volgt de plaat, gasgeven en remmen is overbodig. Mijn werkbelasting lijkt echter alleen toe te nemen: ik moet me inhouden om toch niet op de pedalen te trappen. „Klopt”, zegt De Vos, „je moet hier wel even aan wennen”.

Wie het echt niet meer volhoudt achter het stuur, moet plaatsnemen in de blauwe Fiat van het SAVE-project. Terwijl de auto met volle snelheid over het testtraject rijdt, wordt de chauffeur 'onwel'. Onmiddellijk neemt de computer de besturing van de wagen over: de auto geeft richting aan, zoekt de rechter rijstrook op, laat dan de alarmlichten knipperen, remt af en parkeert zichzelf exact op de witte streep, zo ver mogelijk aan de kant. Fiat schat dat zo'n systeem nog zeker een jaar of tien nodig heeft voor het rijp is voor de markt.