Wetenschap

Onbemande containertrein
rijdt 50 op aparte baan

Via transponders in het asfalt zoekt de onbemande slang van zes gekoppelde containerwagens zijn weg over de N11. Geen chauffeur die kan ingrijpen als een van de aanhangers zou gaan slingeren. Geen van de wagens vertoont echter die neiging, omdat ze onderling zijn verbonden door de zogenaamde “Delftse dissel”, een vinding van de TU Delft die al sinds jaren wordt gebruikt op het Rotterdamse ECT-terrein bij de overslag van 2,52 miljoen containers per jaar (1997). De geringe manoeuvreerruimte en de drukte met voertuigen op de kade vormden de uitdaging voor de uitvinders.

Op de N11 rijdt de zogenaamde MTS-trein (Multi-Trailer-systeem) nu met zes veertigvoetscontainers voor het eerst zonder bestuurder en heet daarom een wereldprimeur. Bij de ronding in het parcours waar de slang keert, is goed zichtbaar hoe keurig de wagens in het gelid blijven. Heeft een gewone dissel de neiging uit te breken, deze trein gedraagt zich voorbeeldig. Maar op het demonstratieterrein is, net als bij de ECT, de snelheid beperkt: slechts 17 kilometer per uur. Inmiddels heeft de TU Delft de toepassing –de zogenaamde Safe Trail, met een tweede, meesturende koppelstang– echter al geschikt gemaakt voor een snelheid van 70 kilometer per uur met flinke bochten zonder dat er een aanhanger kantelt. Waarschijnlijk zal het bemande, en in een later stadium ook het onbemande gebruik uitkomen op een snelheid van ongeveer 50 kilometer per uur.

De praktische toepassing kan over enkele jaren werkelijkheid zijn. Omdat wegvervoer over een afstand tot 200 kilometer goedkoper is dan weg- of railtransport –dure overslagvoorzieningen zijn overbodig– zullen de containertreinen over doelgroepstroken rijden.

Dat kan in principe vrij eenvoudig. Gedurende de nacht wordt de linkerrijstrook gereserveerd voor het vervoer van de veertig- en twintigvoeters. In- en uitvoegend verkeer heeft op die manier geen last van de colonne, die op haar beurt niet wordt gehinderd door 'lastige' personenauto's. De tijd tussen middernacht en zes uur 's morgens is ruim voldoende om de hele ECT-dagproductie over de weg kwijt te raken.

De bemande versie van de tachtig meter lange MTS-trein met Safe Trail kan, als alle keuringsinstanties het met elkaar eens zijn, snel ('s nachts) de weg op. Behalve een verbetering van de verkeersveiligheid overdag en hogere efficiëntie is er nog een voordeel: door een lage luchtweerstand neemt het energieverbruik zichtbaar af.

Safe Trail kan echter ook voor de huidige vrachtwagencombinaties een forse verbetering van het weggedrag betekenen. Bij hogere snelheid is de combinatie een stuk stabieler. Kantelen zal dus minder gebeuren, en bij lagere snelheid is de vrachtwagen wendbaarder. Was voorheen de aanhanger het zwabberstuk van de combinatie, met de Safe Trail is de 'volgwagen' het stabielste deel.