Autodief gevangen in
een kooi van 60 mille

Science fiction of hedendaagse praktijk? In principe het laatste, maar in werkelijkheid nog het eerste. „De systemen zijn er, om de brandstoftoevoer via satellietsignalen te blokkeren en de dief op te sluiten”, zegt Kars Jol, werkzaam bij het adviesbureau Joanknecht & Vieveen, actief op het gebied van telematica. Het bureau gaf onlangs het boekje “Spoor volgen” uit in de reeks Technologie & Samenleving.

Jol sprak vorige week bij de start van een proef met voertuigvolgsystemen, de zogenaamde Tracking & Tracing-apparatuur. De proef –die een halfjaar duurt– heeft plaats onder verantwoordelijkheid van de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit (AVc), een onderdeel van de Stichting Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing. Het Politie Verkeersinstituut (PVI) in Apeldoorn werkt aan de tests mee.

Stijging
In 1996 leek het erop dat het aantal gestolen auto's definitief zou dalen. De politie registreerde een kleine 30.000 autodiefstallen, ongeveer 2500 minder dan het jaar ervoor. In 1997 steeg het aantal echter weer tot 30.500 en de cijfers voor het eerste kwartaal van 1998 zijn helemaal ontmoedigend: een stijging van 10 tot 12 procent en in sommige regio's zelfs 40 tot 50 procent.

Veel van de gestolen wagens zijn uit de kostbare categorie. In de toptien van geliefde duurdere merken staan Lexus, Mercedes, Jeep, Porsche, VW, BMW, Audi, Ferrari, Alfa Romeo en Lancia. Maar ook de Opeltjes en Golfjes blijven onverminderd populair en gemakkelijk te kraken voor het dievengilde. Naast personenauto's verdwijnen er veel (ladingen van) vrachtwagens en werkmaterieel. Tracking & Tracing is met name bedoeld voor auto's vanaf 60.000 gulden en niet voor een oud Kadettje of een Golfje van zes jaar.

Is een elektronisch volgsysteem een goed middel tegen professionele autodieven? Doel van de proef is niet alleen na te gaan of de kwaliteit van de apparatuur wel voldoet, maar ook of het mogelijk is slagvaardig op alarmeringen te reageren. De acht auto's en een vrachtauto die meedoen met de proef, hebben sensoren die inbraak en het onklaar maken van de startonderbreker registreren. Ook geven ze nauwkeurig aan –met een afwijking van minder dan 25 meter– waar de auto op het moment van de diefstal is. De signalen gaan naar particuliere alarmcentrales (PAC's), die de politie inschakelen.

Actie startonderbreker
Overigens verloopt de actie voor de inbouw van startonderbrekers lang niet zo voorspoedig als de AVc had gehoopt. Sinds het begin van de actie “Niet te starten, niet te stelen” (nazomer '97) zijn ongeveer 100.000 startonderbrekers ingebouwd, terwijl het streefcijfer voor de afgelopen periode op 400.000 lag, aldus AVc-directeur G. Wesselink.

De belangrijkste functie van het Tracking-systeem is de positiebepaling van het voertuig. Een auto moet goed te volgen zijn in de binnenstad. De eis van „tot op 25 meter nauwkeurig” is van belang, maar de frequentie waarmee de positie wordt bepaald, moet zo zijn dat het voertuig ook bij hoge snelheid te lokaliseren is.

Verder moet de voeding van het voertuigvolgsysteem (12 of 24 volt) onafhankelijk van de staat van de accu van de auto zijn gegarandeerd voor 48 uur onafgebroken werking. Alle antennes en voelers van de apparatuur in het voertuig moeten onzichtbaar voor de berijder zijn weggewerkt.

Het signaal dat het Tracking-systeem bij een inbraak automatisch genereert, moet positie, snelheid en richting weergeven. Ook moet het voertuig in de vorm van een code, administratief gerelateerd aan het kenteken, geïdentificeerd kunnen worden. Status van voeding –”hoe lang hebben we nog voordat het 'uitzenden' van de auto stopt?”– en van de sensoren –van startonderbreker en inbraakbeveiliging– moeten ook afleesbaar zijn, net als de status van de motor: draait-ie wel of draait-ie niet?

Om een voertuig te kunnen lokaliseren dat onrechtmatig wordt verplaatst zonder dat is ingebroken, bijvoorbeeld door gebruik van een heftruck, moet het signaal van het Tracking-systeem ook op afstand door de alarmcentrale kunnen worden ingeschakeld. Op termijn behoort ook het elektronisch opsluiten van de dief tot de mogelijkheden.

Toepassing van de elektronische volgsystemen heeft alleen zin als de alarmeringen voor 100 procent kloppen, zegt hoofdcommissaris H. Mosterd, korpschef van de regiopolitie Limburg-Zuid en portefeuillehouder voertuigcriminaliteit voor de Raad van Hoofdcommissarissen. „De politie kan het zich niet veroorloven om steeds uit te rukken voor valse meldingen”.

Samenspel
Bovendien is een uitmuntend samenspel tussen de particuliere meldkamers en de politie in binnen- en buitenland volgens Mostert voorwaarde voor het slagen van de proef, die het komend halfjaar in verschillende politieregio's loopt. „Politie en meldkamers zullen de afspraken over de handelwijze bij voertuigcriminaliteit moeten vastleggen in protocollen. Die zullen onder meer moeten voorkomen dat bestuurders extra risico lopen”, aldus Mosterd.

Nederlandse verzekeraars blijken –in tegenstelling tot buitenlandse– niet echt warm te lopen voor elektronische volgsystemen. Ze zouden de invoering ervan kunnen bevorderen door premiekorting, vinden alle partijen die bij de proef zijn betrokken.

Het aanbod van apparatuur om auto's te volgen is nog veel te versnipperd, vindt Jol. „Er is veel op de markt, maar de drempel voor de introductie ervan is te laag. De techniek is er volop, maar is onvoldoende op elkaar afgestemd. Dat bemoeilijkt een rendabele exploitatie, die voorwaarde is voor succes”.