Wetenschap 16 oktober 2001

Ruimte-onderzoek in een vliegtuig

De Europese ruimtevaartorganisatie ESA organiseert deze week voor de 31e keer een grote hoeveelheid parabolische vluchten. Tijdens zo'n vlucht maakt een piloot met zijn vliegtuig ongeveer dertig keer per vlucht een steile klim en vervolgens een vrije val, zodat het toestel ongeveer 20 seconden gewichtloos is.

Onderzoekers aan boord van het vliegtuig voeren op dat moment wetenschappelijke experimenten uit. Dat is aanzienlijk goedkoper dan het doen van proeven aan boord van de spaceshuttle of het ruimtestation ISS. Wetenschappers bestuderen in de schaarse perioden van zwaartekracht –als ze tenminste niet misselijk zijn– onder andere hoe een vloeistof zich in gewichtloosheid gedraagt en volgen de verrichtingen van vissen en planten.

De experimenten worden uitgevoerd aan boord van een Airbus A300. Het toestel vliegt op een hoogte van 6000 meter en maakt een steile klim naar 7600 meter. Op dat moment is de zwaartekracht voor een periode van 20 seconden 1,8 keer zo groot als op aarde. Het vliegtuig stijgt verder naar 8500 meter, waarna de piloot de daling inzet. Gedurende 20 seconden bevindt het toestel zich in gewichtloze toestand, omdat het in een vrije val verkeert. Op het moment dat de neus van het dalende vliegtuig een hoek van 45 graden maakt met de aarde, trekt de piloot het toestel weer in horizontale positie en kan hij de manoeuvre herhalen.