Wetenschap2 oktober 2001

Naakte molratten geboren in dierentuin Emmen

In het Afrikahuis van het Noorder Dierenpark in Emmen zijn vorige week vier naakte molratten geboren. Dat is sinds maart 1999 niet meer voorgekomen bij de molrattenkolonie, die sinds oktober 1998 in de dierentuin verblijft.

De naakte molrat is een monsterachtig knaagdiertje dat in ondergrondse kolonies leeft in het droge, tropische deel van Oost-Afrika. Het diertje is familie van de cavia, bijna blind en op een enkel haartje na poedelnaakt. Het leeft van ondergrondse wortelknollen en graaft tientallen meters lange gangenstelsels om aan voedsel te komen.

De molrat is het enige dier dat eusociaal is, dat wil zeggen dat per kolonie één koningin voor nakomelingen zorgt. De andere dieren leiden een slavenleven en doen de overige werkzaamheden volgens een strikte taakverdeling. Sommige insectenvolken –mieren, wespen, bijen en termieten– kennen een soortgelijke hiërarchie.

De koningin heerst over de kolonie. Ze gedraagt zich agressief en verspreidt via de urine hormonale stoffen, die voorkomen dat andere vrouwtjes zwanger raken. Bij haar bezoek aan de toiletruimte laat de koningin een speciale roep horen, waarna helpers zich in de uitwerpselen wentelen en onbewust het voorbehoedsmiddel via de naakte huid opnemen.

Het is niet duidelijk waarom de koningin van de molrattenkolonie in Emmen een tijd op non-actief heeft gestaan. Een verstoring in de kolonie kan de oorzaak zijn, maar ook de omvang van de kolonie en de beperkte ruimte kan een rol spelen. Normaal gesproken brengt de koningin drie tot vier keer per jaar jongen ter wereld.

Relevante website:

Noorder Dierenpark Emmen:
www.zoo-emmen.nl