„Geen water maar
kooldioxide op Mars”

Niet water, maar vloeibare kooldioxide is verantwoordelijk voor de geulenstelsels die over de oppervlakte van de planeet Mars lopen. Dat schrijven drie onderzoekers van de Universiteit van Arizona in het aprilnummer van het tijdschrift Geophysical Research Letters. Als hun waarneming klopt, is volgens de Amerikaanse wetenschappers de kans op eventueel leven op de rode planeet sterk afgenomen.

Vorig jaar veroorzaakte het bericht dat in het verleden water over het oppervlak van de rode planeet heeft gestroomd grote opwinding. NASA-onderzoekers maakten de aanwezigheid van water op uit zeer gedetailleerde foto's die de Mars Global Surveyor naar de aarde seinde. De satelliet draait sinds 1997 rondjes om de planeet.

De onderzoekers denken dat vloeibare kooldioxide en niet water door de geulen heeft gestroomd, omdat de meeste sporen zijn gevonden in de zuidelijke hooglanden. Dat is het koudste deel van Mars, waar water niet in vloeibare vorm voor kan komen.

Doorslaggevend is dat bijna alle geulen ontspringen op een hoogte van ongeveer 100 meter onder de top van een klip of krater. Op die hoogte is de druk precies hoog genoeg om kooldioxide vloeibaar te maken. „Als er water door de geulen zou stromen, zou het op allerlei plaatsen ontspringen, niet alleen op een hoogte van 100 meter. Het is aannemelijker dat er vloeibare kooldioxide vrijkomt. Bovendien bevindt er zich nauwelijks water in de atmosfeer en op het oppervlak van Mars”, zegt dr. Donald Musselwhite, een van de onderzoekers.

De wetenschapper denkt dat de vloeibare kooldioxide in golven uit de wand van de krater stroomt en vervolgens zeer snel verdampt. De damp koelt snel af en verandert in sneeuw die samen met rotsmateriaal een modderspoor vormt dat rotsblokken met zich meesleurt, waardoor geulen ontstaan.

Afgelopen zaterdag lanceerde de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA opnieuw een satelliet naar de rode planeet. Het is de bedoeling dat de Mars Odessey vanaf januari 2002 –na een reis van 460 miljoen kilometer– gegevens naar de aarde gaat doorseinen. Tijdens het onderzoek, dat twee jaar zal duren, zendt de satelliet afbeeldingen naar de aarde die meer duidelijkheid moeten geven over de chemische samenstelling van het planeetoppervlak. Odessey gaat in het bijzonder de ijslaag op het planeetoppervlak in kaart brengen.