Wetenschap2 januari 2001

Elektrocutie van
enge beestjes

Hoge druk en enorme spanning. Naast lichtpulsen toetst TNO Voeding nog andere methoden om voedsel langer vers te houden.

Bacteriën doden met lichtpulsen is in een vloeistof moeilijk te realiseren. Het licht dringt niet ver genoeg door. Daarom experimenteren onderzoekers in Zeist met elektrische stroomstootjes die een hoge spanning –40.000 volt– hebben.

In de proefopstelling stroomt het vocht door een buisje met een doorsnede van 1 millimeter. De ene kant van de buis is positief geladen, de andere negatief. Daardoor ontstaat in de vloeistof een elektrisch veld. De wand van een bacterie, het celmembraan, is van nature ook elektrisch geladen; vanbuiten positief en aan de binnenkant negatief. Het elektrisch veld trekt aan het membraan, het wandje breekt open en de inhoud van de bacterie lekt naar buiten.

Een opstelling van vijf buisjes met een doorsnede van 1 centimeter kan 20.000 liter vloeistof per uur verwerken. De huidige apparaten die melk pasteuriseren, hebben dezelfde capaciteit. Notermans sluit niet uit dat bij verbetering van de techniek in de toekomst een nog grotere diameter van de buisjes mogelijk is.

Niet alleen een hoge spanning, maar ook een hoge druk doodt micro-organismen. Terwijl een tomaat geen schade ondervindt bij een druk van 10.000 atmosfeer, is een bacterie daar niet tegen bestand. Ter vergelijking: een autoband heeft een spanning van 1,5 atmosfeer. Amerikanen passen de hogedrukbehandeling al op kleine schaal toe.